دکتر مصطفوی | Dr. Mostafavi

عمر بن عبدالعزیز: صالح یا فاسق؟قاضی نورالله در وصف عمر بن عبدالعزیز از عبارت «صالح بنی امیه» استفاده می‌کند. به همین مناسبت یادداشتی از آقای مهدی صادقی شهمیرزادی به دست تحریریۀ کانال رسید که در ادامه آمده است.✍️مهدی صادقی شهمیرزادیعمدتاً در مورد عمر بن‌ عبدالعزیز از لفظ «صالح» یا «نجیب» استفاده می‌شود. در حالی که دودمان بنی امیه در آیۀ قرآن، ادعیه و روایات مورد لعن و نفرین قرار گرفتند و اساسا فرد صالحی در میان حاکمان بنی‌ امیه وجود ندارد. عمر بن عبدالعزیز هم از این نفرین مستثنی نخواهد بود. مطابق تفاسیر فریقین مراد از شجرۀ ملعونه در آیۀ «و ما جعلنا الرؤیا التی اریناک الا فتنةً للناس و الشجرة الملعونه فی‌ القرآن و نخوفهم فما یزید الا طغیاناً کبیراً» بنی‌امیه هستند که خلافت را از اهل بیت(ع) غصب نمودند. (در این زمینه ذیل آیه به تفاسیر اهل سنت مانند روح‌ المعانی آلوسی، تفسیر کبیر فخررازی، تفسیر القرآن سمعانی مراجعه بفرمایید). مرحوم مجلسی در بحار روایتی را نقل می‌کند که در آن امام علی‌ بن الحسین(ع) فسق عمر بن عبد‌العزیز را تایید نمود. خلاصه روایت آن است که عبدالله بن عطاء نقل می‌کند با امام زین‌ العابدین(ع) در مسجد بودم که عمر بن عبدالعزیز وارد شد. عبایی فاخر و نقره‌کوب به دوش داشت. آن حضرت رو به من کرده فرمود: «أتری هذالمترف؟» این اسراف‌کار را می‌بینی؟ او روزی زمام امور را به دست خواهد گرفت. پرسیدم این فاسق خلیفه می‌شود؟ فرمود: آری؛ و هنگامی که خلیفه می‌شود اهل آسمان لعنش می‌کنند و زمینیان برای او طلب آمرزش می‌کنند.» مگر کسی که اهل آسمان (ملائکه مقرب خداوند) او را لعن کنند، صالح و نجیب می‌شود؟! مؤید این لعن سماوی هم زیارت عاشورا است که در آن می‌خوانیم «اللهم العن بنی‌ أمیة قاطبة»., ...ادامه مطلب

الشهيد المجاهد عبد الجليل علي حمزة أسد الله حزب الله على طريق القدس, ...ادامه مطلب

امام سجاد علیه السلام :«وُجِدَ عَلى ظَهرِالحُسَينِ بنِ عَليٍّ يَومَ الطَّفِّ أثَرٌ، فَسَألوا زَينَ العابِدينَ عَن ذلك فَقالَ :هذا مِمّا كانَ يَنقُلُ الجَرابَ عَلى ظَهرِهِ إلى مَنازِلَ الأرامِلِ وَاليَتامى وَالمَساكينَ».المناقب لابن شهرآشوب، ج٤، ص٦٦«در روز طفّ (كربلا) بر پشت مبارک حسين بن على اثر چيزى ديده شد. درباره آن از زين العابدين پرسيدند، فرمود :اثر كيسه‌هايى است كه بر پشت خود مى‌نهاد و به خانه هاى زنان بى سرپرست و يتيمان و مستمندان مى برد». بخوانید, ...ادامه مطلب

امام حسين علیه السلام فرمودند:«هركه مرا پس از مرگم، زيارت كند، روز قيامت زيارتش مى‏ كنم و اگر در آتش هم باشد، او را بيرون مى‏ آورم».موسوعة الامام الحسین علیه السلام، ج ۲٤، ص ٤٣٦ بخوانید, ...ادامه مطلب

آیت‌ الله عبدالکریم عابدینی، نماینده ولی‌فقیه در استان و امام جمعه قزوین، در هشتمین جلسه تفسیر قرآن کریم که شامگاه یکشنبه، چهارم دی‌ماه در دفتر امام‌ جمعه قزوین برگزار شد در ادامه بررسی آیات سوره جن، گفت: خداوند جن را از لشکریانی به حساب می‌آورد که انسان‌ها قادر به دیدن آن‌ها نیستند؛ پس با توجه به این معانی قرآنی در بزنگاه‌ها دیگر محاسبه مادی نخواهیم کرد چون بسیاری از حقایق معنوی وجود دارد که ما از آن بی‌اطلاعیم.وی اظهار کرد: هر چه دانایی و آگاهی افراد نسبت به عالم هستی کمتر باشد بیشتر منکر حقایق هستند و با بالارفتن آگاهی، فهم مسائل معنوی هم افزایش می‌یابد. قرآن حقایق نادیدنی را برای ما بیان می‌کند و جن را از لشکریان خدا معرفی می‌کند که در مواقع لزوم و در مقابله با کفر به کمک مؤمنان آمده‌اند.عابدینی شرح داد: می‌گفتند خدا فرشتگان را برای خود اولاد انتخاب کرده، اما خدا فرمود اینها اولاد من نیستند بلکه بندگان مُکرَم هستند، هرگز پیش از خدا حرفی نمی‌زنند و همگی به فرمان خدا عمل می‌کنند و عصیان ندارند.وی در رابطه به جنیان خاطرنشان کرد: این‌ها اراده و اختیار داشته و مؤمن و کافر و فاسق می‌شوند و بد و خوب دارند، اما فرشتگان صاحب اراده نیستند. قرآن تصریح فرموده که فرشتگان به شکل آدم هم ظاهر می‌شوند (سوره مریم آیه ۱۷ تا ۱۹).نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین تصریح کرد: یک بیان معروف و مشهور وجود دارد که مَلَک جنس لطیف و انعطاف‌پذیری است که به هر شکلی در می‌آید به جز سگ و خوک اما جن که نامرئی است و جنس انعطاف‌پذیری دارد به هر شکلی درمی‌آید حتی سگ و خوک. اما علامه طباطبایی در تفسیر المیزان آورده که این حرف نه دلیل عقلی دارد و نه دلیل نقلی و در کتاب و سنت معتبر، شاهدی راجع به این ادعا وجود ند, ...ادامه مطلب

مروری کوتاه بر زندگانی حضرت عبدالعظیم حسنی(علیه السلام)یاعلے بگذر ز بے پرواییمهرچہ هستم، مڪتب الزهراییمما محبان، خادم و خاڪ دریمحضرت عبدالعظیم را نوڪریمامام هادی (عليه السلام) فرمودند:أمّا إنّک لَو زُرتَ قَبرَ عَبدِ العَظیمِ عِندَکم لَکنتَ کمَن زارَ الحُسَینَ بنَ عَلِیِّ عليه السلام(خطاب به یکی از اهالی ری) بدان که اگر قبر عبد العظیم در شهر خودتان را زیارت کنى، همچون کسى باشى که حسین بن على عليه السلام را زیارت کرده باشد.(میزان الحکمه، ح 7984)4 ربیع الثانی، ولادت حضرت عبد العظیم حسنی علیه السلامدر این روز در سال 173 هـ آن بزرگوار به دنیا آمدند.(مستدرکات علم رجال الحدیث : ج 4، ص 450. نور الآفاق) بخوانید, ...ادامه مطلب

ابو الحسن عبد الجبار بن احمد بن عبد الجبار بن احمد بن خليل همدانى اسدآبادى متوفاى ۴۱۵ هجرى قمرى، پيشواى معتزلیان در عصر خود بود. وى در فقه از مذهب امام شافعی پيروى مى‌ كرد.۱ - معرفی اجمالی قاضی عبدالجبارقاضی عبدالجبار معتزلی یکی از بزرگان مکتب معتزله و ایرانی است. وی تحت حمایت صاحب بن عباد قرار داشت و به توصیه او مقام قاضی القضاتی ری را بر عهده گرفت. صاحب بن عباد در پی شخصی بود که مردم را به مذهب او فرا بخواند و قاضی از هر نظر برای کار او مناسب بود. ضمن اینکه قاضی عبدالجبار در علم کلام از اساتید زبر دست عصر خود بود. برخی نویسندگان از طرفی قاضی را متهم کرده‌اند که مال بسیاری جمع آوری کرد و از طرف دیگر او را به حق نشناسی متهم نمودند زیرا پس از مرگ صاحب بن عباد حاضر به ذکر دعای ترحم و طلب رحمت برای او نشد و علت آن را عدم توبه صاحب ذکر کرد. بر این اساس فخرالدوله حاکم دیلمی که این اهانت را به وزیر خود نمی‌پذیرفت وی را به زندان‌انداخت و مبلغ گزافی را از قاضی طلب کرد. اما واقعیت طور دیگری بود و فخر الدوله خود روابط خوبی با صاحب بن عباد نداشت و حبس قاضی در راستای یک اقدام سیاسی برای قلع و قمع دوستان و اطرافیان صاحب صورت می‌گرفت. به همین دلیل برخی اصل تحقق واقعه ترحم را مورد تردید قرار داده‌اند و آن را از جعلیات فخرالدوله دانسته‌اند. اما قاضی چه انگیزه‌ای برای عدم اقدام به طلب رحمت برای ولی نعمت خود داشت؟ در این مقاله تفاسیر مختلفی در پاسخ به این سؤال صورت می‌گیرد و بررسی واقعه ترحم با نگرشی تاریخی انجام می‌پذیرد.۲ - قاضی عبدالجبار در نگاه محققان معاصرمقاله حاضر حول و حوش شرح حال قاضی عبدالجبار معتزلی، (وفات در سال ۱۰۵۲ م) متمرکز شده است.محققان معاصر، قاضی عبدالجبار را یک متکلم نظام م, ...ادامه مطلب

فرا رسیدن اربعین حضرت اباعبدالله علیه السلام را تسلیت عرض می کنم, ...ادامه مطلب

كتاب الجيم اثر ابوعمرو شيبانى، اولین، معجم لغت در تاريخ عرب و تنها اثر برجاى مانده از مؤلف است. كتاب در سه مجلد توسط ابراهیم ابيارى، عبدالعليم طحاوى و عبدالكريم عزباوى تحقيق شده است.قصد ابوعمر از نوشتن اين كتاب تدوين واژگان ناآشنا و دور از ذهن بوده است و گفته‌اند وى پس از گردآورى اشعار قبايل، لغات دشوار آنها را در كتاب الجيم شرح و تفسير كرده است.ساختاركتاب از دو مقدمه و 28 باب به تعداد حروف زبان عربى تشكيل شده و مؤلف هر باب را به يكى از حروف الفبا اختصاص داده است. كلمات مذكور در درون هر باب از قاعده‌ى خاصى پيروى نمى‌كنند و در آنها ترتيب حروف دوم و سوم رعايت نشده است.گزارش محتواوجه تسميه‌ى كتاب به درستى روشن نيست. برخى گفته‌اند ابوعمرو كلمه‌ى «جيم» را «ديباج» معنى كرده و اين نام را بدين جهت براى كتاب خود برگزيده كه خواسته است آن را در نكويى و كمال به ديباج همانند كند. برخى نيز احتمال داده‌اند كه وى به تقليد از نضر بن شميل كه گويا نخستين كتاب الجيم از او بوده اساس كار را بر ترتيب حروف از حيث «جهر» و «همس» نهاده، و از اين ميان حروف جيم را كه از حروف «مجهوره‌ى شديده» است، سرآغاز كتاب خود قرار داده است. اگر اين احتمال صحيح باشد بايد كسانى پس از ابوعمرو ترتيب كتاب را دگرگون كرده، ضمايمى بر آن افزوده باشند. اما از سوى ديگر، نسخ قديمى اين اثر كه متعلق به اواخر سده سوم هجرى است ترتيب كنونى رعايت شده است.مؤلف تصريح مى‌كند كه همه كلمات موجود در الجيم را به صورت سماعى از عرب بيابانى برگرفته است. در واقع مى‌توان گفت نزدیکى ابوعمرو به زمان جاهليت كتاب او را از اين جهت ممتاز كرده است.در كتاب نقل قول‌هاى بسيار ديده مى‌شود به طورى كه صفحات الجيم مملو از «قال و انشد» مى‌باشد. استفاده از اشعار , ...ادامه مطلب

تفسير القرآن الكريم (سید عبدالله شبر قرن13ق)تفسير القرآن الكريم (شبّر)، اثر سيد عبدالله شبّر (1242ق)، با تحقيق دكتر حامد حفى داود، يكى از تفسيرهاى ارزشمند معروف و مختصر قرآن، به زبان عربى مى‌باشد كه به نام مؤلف آن، معروف شده است.كتاب با مقدمه محقق آغاز و مباحث، دربردارنده تفسير تمام سور قرآن كريم بوده كه به ترتيب از سوره «حمد» آغاز و تا سوره «ناس» ادامه يافته است.گزارش محتوادر مقدمه محقق، ضمن ارائه زندگى‌نامه مرحوم شبر، به مطالب زير پرداخته شده است: اعجاز قرآن از جهات مختلف، جمع قرآن در مصحف واحد، قرائات مختلف، تفسير قرآن [۱]از جمله ويژگى‌هاى بارز اين تفسير، بحث‌هاى ادبى آن مى‌باشد. نكات ادبى قابل اشاره در اين تفسير گران‌بها، عبارتند از:لغت:الف) «أ لم تر إلى الملأ...»(بقره / 246)؛ نویسنده، كلمه «الملأ» را به «جماعة الأشراف (اشرافيان)» معنى كرده است.ب) «إن شرّ الدواب...»(انفال / 55)؛ وى در ذيل كلمه «الدواب» چنين نگاشته است: «ما دبّ على الأرض»؛ يعنى آنچه (هر جاندارى) كه بر روى زمين بجنبد و حركت كند.ج) «و ما ذلك على الله بعزيز»(ابراهیم / 20، فاطر / 17)؛ نيز كلمه «عزيز» را در اين آيه، به معناى «صعب» (سخت و دشوار) گرفته است [۲]صرف:الف) «و المطلقات يتربصن بأنفسهنّ ثلاثة قروء»(بقره / 228)؛ كلمه «قروء» بر اساس مفاد آيه كه بيانگر طهر و پاکى (از عادات ماهانه) است، مى‌بايست «أقراء» باشد؛ زيرا آيه مبيّن جمع قله مى‌باشد كه در زبان عربى، بر سه تا ده اطلاق شده است. وزن‌هاى اين جمع، چهار وزن است كه هيچ‌كدام بر وزن «فعول» نيست. مرحوم شبر در توجيه صرفى اين كلمه گفته است: «آوردن كلمه «قروء» كه بيانگر كثرت است و حال‌آنكه جمع در آيه، جمع قلت مى‌باشد و صيغه‌اش مى‌بايست «أقراء» (بر وزن أفعال) مى‌بو, ...ادامه مطلب

علامه سید عبداللّه شُبّر در مصابیح الأنوار درباره حدیث «لا جَبْرَ وَ لا تَفْوِیضَ، بَلْ اَمْرٌ بَيْنَ الْاَمْرَینِ» به تفصیل توضیح داده است. وی به نقل از علامه مجلسی می گوید:افعال بندگان بر حسب احتمال عقلی، از چند صورت خارج نیست:یک ـ افعال با قدرت و اراده خداوند روی می دهند و بنده هیچ نقشی و قدرتی در افعال خود ندارد.دو ـ افعال با قدرت و اراده بنده رخ می دهد و خداوند هیچ نقش بلا واسطه ای در افعال بندگان ندارد.سه ـ روی دادن افعال به مجموع قدرت بندگان و خداوند وابسته باشد که خود، سه فرض دارد:اول ـ مؤثرْ قدرت خداوند است که به واسطه قدرت بنده، افعال را انجام می دهد.دوم ـ مؤثرْ قدرت بندگان است که به واسطه قدرت خداوند افعال را به جای می آورند.سوم ـ هر دو مؤثر باشند، بدون اینکه یکی را به مؤثریت و دیگری را به وساطت، مقید کنیم.علامه شبّر، استدلال های هر دو گروه جبریه و قدریه و نیز معتزله را مطرح ساخته و مورد نقد و ایراد قرار می دهد. سپس به توضیح «امر بین امرین» می پردازد و برای آن ده معنا و توجیه از بزرگانی همچون: شیخ مفید، فاضل استرآبادی، محقق کاشانی (فیض) و علامه مجلسی می آورد و سرانجام معنای دهم را که علامه مجلسی بیان فرموده اند، به دلیل مطابق بودن با احادیثی از امام باقر ع و امام صادق ع بر می گزیند. بر اساس تفسیر علامه مجلسی، مراد از «امر بین الأمرین» آن است که هدایت ها و توفیقات خداوند در افعال و کارهای نیک بندگان مؤثر است، ولی نه تا آن حد که شخص بر انجام آن مجبور گردد؛ بلکه ترک آن فعل نیک نیز برای بنده ممکن است. از سوی دیگر، خذلان و غضب خداوند نیز در ترک طاعت ها و انجام گناهان مؤثر است، ولی نه تا بدان حد که شخص قادر بر فعل و ترک نباشد، بلکه در هر حال، می تواند انجام یا , ...ادامه مطلب

بحوث فی علم الاصول تقریرات شیخ عبد الساتر/شهید محمدباقر صدربی گمان علم اصول فقه از زمان مرحوم شیخ محمد تقی اصفهانی (م 1348 ق) با حاشیه بر معالم الدین شیخ حسن فرزند شهید ثانی (959 1011 ق) به نام هدایة المسترشدین تطوری چشمگیر یافت. این جهش هم در بُعد بحوث و مسائل علم اصول بود و هم در چگونگی دلیل و ابراز برهان که با یک نظر و مقایسه می توان این مطلب را دریافت., ...ادامه مطلب

ناصرالدین عبدالله بیضاوی نام کامل وی: ( ناصرالدین أبو سعید أو أبو الخیر عبدالله بن أبی القاسم عمر بن محمد بن أبی الحسن علی البیضاوی الشیرازی الشافعی) از قضات و افاضل قرن هفتم هجری است. قاضی بیضاوی در بیضا متولد شد و در شیراز به تحصیل علوم پرداخت, ...ادامه مطلب

اعبد الله كانك تراه فإن لم تكن تراه فهو يراك, ...ادامه مطلب

ابی   لبابة   عبد   المنذر   از قبیله اوس بود, ...ادامه مطلب