روششناسی تفسیر قرآن (دکتر علی اکبر بابایی)مقدمه: ضرورت بررسی قواعد تفسیر تفسیر قرآن سابقهایی دیرینه دارد و آغاز آن را زمان رسول خدا میدانند. مفسران برای تفسیر قرآن به روشهای متفاوتی عمل نمودهاند، گروهی فقط به جمعآوری روایات مربوط به هر آیه پرداختهاند، گروهی دیگر توجه خود را معطوف مسائل ادبی نموده و بالاخره هر مفسری حسب گرایش و توانایی خود از زوایای متعددی به تفسیر قرآن پرداختهاند؛ از این رو تفاسیر متعددی با رویکردهای گوناگون و اختلاف دیدگاهها به وجود آمده است. یکی از مهمترین علل اختلاف دیدگاهها و اشتباههای مفسران ناشی از نادیده گرفتن قواعد و ضوابطی است که برای تفسیر نیاز است. این قواعد به مفسر کمک میکند تا از لغزش در امان بماند و در مواردی که با دیگر مفسران اختلافنظر دارد، بر پایه و مبنای علمی و درستی باشد. این نکته باید مورد توجه قرار گیرد که بسیاری از این قواعد، ارتکازی عقلا و متشرعه است و تفاهم انسانها از کلام یکدیگر- هر چند به صورت ناآگاهانه- و فهم مفسران از قرآن از بر اساس آن انجام میگیرد. نسبت این قواعد با تفسیر مثل نسبت قواعد اصول فقه با علم فقه، و قاعد منطق با علم منطق است؛ بنابراین، همانطوری که آن قواعد نیاز به تبیین و تدوین دارند، قواعد تفسیر نیز چنین نیازی دارند. ازاینرو، در ادامه به مهمترین قواعد تفسیر پرداخته میشود. 1- قاعده اول: در نظر گرفتن قرائت صحیح 1- 1- قرائت در لغت: قرائت در لغت یعنی خواندن و تلفظ کردن کلمات و عبارات، و در قرآن نشان دهنده شکل و صورت کلمهها و عبارات قرآنی است. با توجه به این که شکلهای مختلف کلمه معانی مختلفی را ایجاب می کند، قرائات گوناگون قرآن که در واقع همان شکلهای متفاوت خواندن قرآن است نیز، موجب تفاوت در معانی م, ...ادامه مطلب