دکتر مصطفوی | Dr. Mostafavi

الَّذِينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِيثَاقِهِ وَيَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَيُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ أُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ.همانانى كه پيمان خدا را پس از بستن آن مى‌شكنند؛ و آنچه را خداوند به پيوستنش امر فرموده مى‌گسلند؛ و در زمين به فساد مى‌پردازند؛ آنانند كه زيانكارانند.—those who break the covenant made with Allah after having pledged it solemnly, and sever what Allah has commanded to be joined, and cause corruption on the earth—it is they who are the losersينقضون: نقض به معنى شكستن است خواه ظاهرى باشد مثل «نقض العظم» يعنى استخوان را شكست و خواه معنوى، مثل شكستن پيمان، در بيشتر آيات شريفه معناى دوم مراد است «ينقضون» مى شكنند.عهد: اين كلمه در اصل به معنى نگهدارى و مراعات پى در پى است. پيمان را از آن عهد گويند كه لازم المراعات است. به معنى امر و توصيه نيز آمده است كه مراعاتش لازم مى باشد.ميثاق: ثقه و وثوق به معنى اعتماد است. ميثاق گاهى اسم آمده به معنى پيمان محكم و گاهى مصدر، به معنى محكم كردن، در آيه فوق معناى مصدرى مراد است.يوصل: وصول: رسيدن و متصل شدن، وصل به معنى متصل كردن و جمع كردن مى باشدزیانکاران واقعی! از آنجا که در آیه قبل، سخن از اضلال فاسقان بود در این آیه با ذکر سه صفت فاسقان را معرفی می‌کند: 1- «فاسقان کسانی هستند که پیمان خدا را پس از آنکه محکم ساختند می‌شکنند» (الَّذِینَ یَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِیثاقِهِ). انسانها در واقع پیمانهای مختلفی با خدا بسته‌اند، پیمان توحید و خداشناسی، پیمان عدم تبعیت از شیطان و هوای نفس، فاسقان همه این پیمانها را شکسته، و از خواسته‌های دل و شیطان پیروی می‌کنند.این پیمان کجا, ...ادامه مطلب

راه رسیدن به مقامات عالیهتوصیه آیت الله بهجت به نماز اول وقتنماز را در وقت خودش به جای آر، نه اينكه در بيكاری زودتر از وقتش بخوانی، و به هنگام درگيری و كار آن را تاخير بياندازی، و بدان كه تمام کارهای خوبت در گرو نماز است.نهج البلاغه بخشی از نامه 27 بخوانید, ...ادامه مطلب

رابطۀ صدقه و روزی انسانقال امیرالمؤمنین علیه السلام:اسْتَنْزِلُوا الرِّزْقَ بِالصَّدَقَةبا صدقه دادن دنبال فرود آمدن روزی باشید.نهج البلاغه، حکمت 137 بخوانید, ...ادامه مطلب

گنجینه نهج البلاغه و صحیفه سجادیه یکی از گنجینه‌های موزه آستان قدس رضوی است که ۳۳ نسخه نفیس نهج البلاغه متعلق به سده های ۶ تا ۱۳ هجری را در آن گردآوری شده است.کهن‌ترین نسخه نهج البلاغه در این مجموعه کتابت شده به سال ۵۴۴ هجری قمری(۹۰۰ سال قبل) توسط محمد بن محمد بن احمدالنقیب است که در سال ۱۰۶۱ توسط نواب فاضلخان وقف آستان مقدس رضوی شد.نسخه کتابت شده توسط حسن بن محمد بن عبداللّه بن علی جعفری به سال ۶۳۱ هجری یکی از نفایس این گنجینه مجموعه‌اي از خطبه‌ها، نامه‌ها و سخنان امير مؤمنان علی(ع) است که بنا بر نظر علما صدور همه عبارات آن از حضرت علی(ع) قابل تامّل بوده و گردآورنده آن در برگزيدن سخنان روايت شده از حضرت علی(ع) بررسی لازم را انجام داده و سعی داشته کلمات فصيح و در عین حال مختصر را انتخاب کند. بخوانید, ...ادامه مطلب

نتیجه استخاره سوره ص آیه 27وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاءَ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا بَاطِلًا ذَلِكَ ظَنُّ الَّذِينَ كَفَرُوا فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ كَفَرُوا مِنَ النَّارِسپس به دنبال بحث از سرگذشت داود و خلافت الهی او در زمین، سخن از هدفدار بودن جهان هستی به میان می‌آورد تا جهت حکومت بر زمین که جزئی از آن است مشخص گردد، می‌فرماید: «و ما آسمان و زمین و آنچه را در میان این دو است بیهوده نیافریدیم، این گمان کافران است، وای بر کافران از آتش» دوزخ! (وَ ما خَلَقْنَا السَّماءَ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَیْنَهُما باطِلًا ذلِکَ ظَنُّ الَّذِینَ کَفَرُوا فَوَیْلٌ لِلَّذِینَ کَفَرُوا مِنَ النَّارِ).مسأله مهمی که تمام حقوق از آن سر چشمه می‌گیرد هدفدار بودن خلقت است، هنگامی که در جهان بینی خود این مطلب را پذیرفتیم که این عالم وسیع از ناحیه خداوند بزرگ بیهوده آفریده نشده، بلافاصله به دنبال هدف آن می‌رویم، هدفی که در کلمه‌های کوتاه و پر محتوای «تکامل» و «تعلیم» و «تربیت» خلاصه می‌شود، و از آنجا نتیجه می‌گیریم که حکومتها نیز باید در همین خط گام بردارند، پایه‌های تعلیم و تربیت را محکم کنند و مایه تکامل معنوی انسان ها شوند.نتیجه استخاره: انجام ندهنتیجه کلی: بد است خطر مالی و آبرویی دارد حتما ترک شود.نتیجه ازدواج: به‌هیچ‌وجه مورد مناسبی نیست و در صورت انجام به‌شدت پشیمان خواهید شد.نتیجه معامله: خسارت هنگفتی خواهید کرد و اعتبار شما نیز بر اثر آن زیر سوال می‌رود ترک شود. بخوانید, ...ادامه مطلب

تفسیر آیه 27 سوره نجم - إِنَّ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ لَيُسَمُّونَ الْمَلَائِكَةَ تَسْمِيَةَ الْأُنْثَى- نتیجه استخارهدر حقيقت، كسانى كه آخرت را باور ندارند، فرشتگان را در نامگذارى به صورت مؤنّث نام مى‌نهند.قرآن همچنان موضوع آیات قبل را در زمینه نفی عقائد مشرکان تعقیب کرده، نخست می‌فرماید: «کسانی که به آخرت ایمان ندارند فرشتگان را دختر (خدا) نامگذاری می‌کنند» (إِنَّ الَّذِینَ لا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ لَیُسَمُّونَ الْمَلائِکَةَ تَسْمِیَةَ الْأُنْثی).آری! این سخن زشت و شرم‌آور تنها از کسانی سر می‌زند که به حساب و جزای اعمال معتقد نیستند که اگر عقیده داشتند این چنین جسورانه سخن نمی‌گفتند، سخنی که کمترین دلیلی بر آن ندارند، بلکه دلائل عقلی نشان می‌دهد نه خداوند فرزندی دارد نه فرشتگان دخترند.نتیجه استخاره: هرگز انجام ندهنتیجه کلی: بسیار بد است درست برعکس آن چیزی که فکر می‌کنید، نتیجه می‌دهد، حتما ترک شود.نتیجه ازدواج: بسیار بد است زندگی سراسر نزاع و درگیری خواهید داشت حتما ترک شود که پشیمانی شدید دارد.نتیجه معامله: ضرر هنگفتی خواهید کرد و اعتبار شما زیر سوال می‌رود حتما ترک شود. بخوانید, ...ادامه مطلب

يک روز به هيئت سحر می آيد با سوز دل و ديده تر می آيد يک روز به انتقام 72 شمس با 313 قمر می آيد, ...ادامه مطلب

التفسير المبين، اثر محمد جواد مغنیه، تفسيرى است بسيار مختصر بر قرآن كريم در يك جلد، به زبان عربى كه مؤلف، آن را به انگيزه آشنا كردن نسل جوان با قرآن نوشته است.اين تفسير، هم از نظر محتوا و هم از نظر سبک نگارش، يكى از تفاسير بديع اماميه در قرن اخير بشمار مى‌رود. استاد جعفر سبحانى پس از آنكه مرحوم مغنيه را از جمله مفسران بزرگ معاصر شيعى بشمار مى‌آورد و از تفاسير او ياد مى‌كند، در معرفى تفسير «المبين» به موجز بودن و مورد پسند واقع شدن آن از طرف جوانان اشاره مى‌كند.[۱]اين تفسير در يك جلد، به‌گونه مزجى (البته آيات به‌صورت جداگانه هم در هر صفحه ذكر شده‌اند)، با قلمى روان و مستند و درعين‌حال به‌طور موجز و مختصر كه مورد پسند جوانان باشد، به نگارش درآمده است.نویسنده در تدوين اين اثر از كتب و نوشته‌هاى متعدد تفسيرى، روايى، لغوى، مجلات و كتب متفرقه بهره برده است؛ كتب و نوشته‌هایى همچون: «جوامع الجامع» و «مجمع البيان» طبرسى، «جامع البيان في تفسير القرآن» طبرى، «الدّر المنثور في التفسير بالمأثور» سيوطى، «مفاتيح الغيب» فخر رازى، «أحكام القرآن»، ابوبكر معافرى مالكى، «أنوار التنزيل و أسرار التأويل» بيضاوى، «بحر المحيط» ابن حيان، «آلاء الرحمن» بلاغى، «تسهيل» محمد بن احمد كلبى، «روح البيان» اسماعيل حقى، «كشّاف» زمخشرى، «المنار» رشيد رضا، «الوجيز في تفسير القرآن العزيز» على بن حسین بن محى‌الدين عاملى و...«نهج‌البلاغة»، «صحيفه سجاديه»، «اصول كافى»، «جامع ترمذى»، «سنن ابى‌داود»، «سنن نسايى»، «سنن ابن ماجه»، «سفينة البحار»، «صحيح بخارى»، «صحيح مسلم»، «فضائل الخمسة من الصحاح الستة» اثر فيروزآبادى، «مسند امام احمد بن حنبل» و...«مجمع البحرين» طريحى، «المفردات في غريب القرآن» راغب اصفهانى، «قاموس المحي, ...ادامه مطلب

تفسیر آیه 87 سوره مومنون (سَيَقُولُونَ لِلَّهِ قُلْ أَفَلَا تَتَّقُونَ)بزودی خواهند گفت: «همه اینها از آن خداست!» بگو: «آیا تقوا پیشه نمی‌کنید (و از خدا نمی‌ترسید و دست از شرک برنمی‌دارید)»؟!باز آنها روی همان فطرت توحیدی و اعتقادی که به اللّه به عنوان خالق هستی دارند «می‌گویند: (همه اینها) از آن خداست» (سَیَقُولُونَ لِلَّهِ).با این اقرار آشکار به آنها «بگو شما (که خود به این واقعیت معترفید) چرا از خدا نمی‌ترسید» و منکر قیامت و باز گشت مجدد انسان به زندگی می‌شوید؟! (قُلْ أَ فَلا تَتَّقُونَ). بخوانید, ...ادامه مطلب

علامه سید عبداللّه شُبّر در مصابیح الأنوار درباره حدیث «لا جَبْرَ وَ لا تَفْوِیضَ، بَلْ اَمْرٌ بَيْنَ الْاَمْرَینِ» به تفصیل توضیح داده است. وی به نقل از علامه مجلسی می گوید:افعال بندگان بر حسب احتمال عقلی، از چند صورت خارج نیست:یک ـ افعال با قدرت و اراده خداوند روی می دهند و بنده هیچ نقشی و قدرتی در افعال خود ندارد.دو ـ افعال با قدرت و اراده بنده رخ می دهد و خداوند هیچ نقش بلا واسطه ای در افعال بندگان ندارد.سه ـ روی دادن افعال به مجموع قدرت بندگان و خداوند وابسته باشد که خود، سه فرض دارد:اول ـ مؤثرْ قدرت خداوند است که به واسطه قدرت بنده، افعال را انجام می دهد.دوم ـ مؤثرْ قدرت بندگان است که به واسطه قدرت خداوند افعال را به جای می آورند.سوم ـ هر دو مؤثر باشند، بدون اینکه یکی را به مؤثریت و دیگری را به وساطت، مقید کنیم.علامه شبّر، استدلال های هر دو گروه جبریه و قدریه و نیز معتزله را مطرح ساخته و مورد نقد و ایراد قرار می دهد. سپس به توضیح «امر بین امرین» می پردازد و برای آن ده معنا و توجیه از بزرگانی همچون: شیخ مفید، فاضل استرآبادی، محقق کاشانی (فیض) و علامه مجلسی می آورد و سرانجام معنای دهم را که علامه مجلسی بیان فرموده اند، به دلیل مطابق بودن با احادیثی از امام باقر ع و امام صادق ع بر می گزیند. بر اساس تفسیر علامه مجلسی، مراد از «امر بین الأمرین» آن است که هدایت ها و توفیقات خداوند در افعال و کارهای نیک بندگان مؤثر است، ولی نه تا آن حد که شخص بر انجام آن مجبور گردد؛ بلکه ترک آن فعل نیک نیز برای بنده ممکن است. از سوی دیگر، خذلان و غضب خداوند نیز در ترک طاعت ها و انجام گناهان مؤثر است، ولی نه تا بدان حد که شخص قادر بر فعل و ترک نباشد، بلکه در هر حال، می تواند انجام یا , ...ادامه مطلب

اصل مثبت (اصول فقه)+استصحاب عدم نسخ+مثال - مشهور بین متأخرین این است که مثبتات اصول عملیه بر خلاف امارات حجت نیست.مراد از مثبتات اصول عملیه آثار شرعیه است که بر خود مجرای اصل مترتب نیست بلکه بر لوازم عقلیه مجرای اصل، مترتب می شود؛ مثل ریش درآوردن زید، موضوع صدقه باشد که استصحاب بقاء حیات زید برای اثبات وجوب صدقه مثبِت است؛ چون وجوب صدقه اثر حیات زید نیست بلکه اثر ریش در آوردن است که لازم عقلی یا عادی حیات زید است و مجرای اصل، حیات زید است، اما اثر شرعی بر لازم عقلی یا عادی حیات مترتب شده است. در این فرض گفته می شود که استصحاب حیات این اثر را اثبات نخواهد کرد و اصل مثبت خواهد بود.اما اگر خود استصحاب دارای یک اثر باشد نه مستصحب، با جریان اصل اثر مترتب خواهد شد؛ مرحوم صاحب کفایه در مورد اصل برائت فرموده است: «کل شیء لک حلال حتی تعرف انه حرام» اصل برائت در شبهات تحریمیه را اثبات می کند و به ضمیمه عدم فصل گفته می شود که اصل برائت در شبهات وجوبیه هم جعل شده است. برخی اشکال کرده اند که این تمسک به لوازم اصل است که ایشان در پاسخ فرموده اند: در این فرض تمسک به اصل ممنوع نیست؛ چون لازم خود حکم ظاهری به برائت در شبهات تحریمیه حکم ظاهری برائت در شبهات وجوبیه خواهد بود؛ چون عدم فصل حکم می کند بین دو حکم ظاهری تلازم است و لذا حکم ظاهری برائت در شبهات تحریمیه، مفاد اماره و حدیث «کل شی لک حلال» است و صحیحه «کل شیء لک حلال» اماره بر برائت در شبهات تحرمیه است و لازم برائت در شبهات تحریمیه، برائت در شبهات وجوبیه است.اما اینکه گفته شده است لوازم اصل حجت نیست؛ یعنی اثر شرعی مترتب بر لوازم عقلی و عادی مجرای اصل ثابت نخواهد شد. مثال فقهی آن این است که اگر در وجود مانع در اعضاء وضوء شک وجود داش, ...ادامه مطلب

درس خارج اصول استاد محمدتقی شهيدی (استصحاب عدم نسخ شرایع سابقه)استصحاب عدم نسخ به دو قسم تقسیم شده است که جریان استصحاب عدم نسخ در مورد احکام شریعت اسلامیه مورد بررسی قرار گرفت. قسم دیگر استصحاب عدم نسخ، جریان آن در احکام شرایع سابقه می باشد.استصحاب عدم نسخ شرایع سابقهبحث در مورد استصحاب عدم نسخ در احکام شرایع سابقه قرار می گیرد.نسبت به برخی از احکام شرایع سابقه احتمال بقاء در شریعت اسلام وجود دارد و دلیل لفظی هم بر بقاء آنها وجود ندارد لذا برای حکم به بقاء، نیاز به جریان استصحاب خواهد بود.برای احکام از شریعت سابقه که احتمال بقاء آن داده می شود مثال هایی مطرح شده است که عبارتند از:1- اگر شخصی که دارای یک چشم است، یک چشم شخص دیگر را که دارای دو چشم بوده است کور کند، در این فرض اگر شخص مجنی علیه بخواهد جانی را قصاص کند، جانی نابینا مطلق خواهد شد که در مورد وجود چنین حقی برای مجنی علیه گفته شده است که دلیل روشنی وجود ندارد و لذا به اطلاق آیه «وَ كَتَبْنَا عَلَيْهِمْ فِيهَا أَنَّ النَّفْسَ بِالنَّفْسِ وَ الْعَيْنَ بِالْعَيْن...»[1] تمسک خواهد شد که مربوط به شرایع سابقه است؛ چون در خود آیه به صراحت بیان کرده است که «وَ كَتَبْنَا عَلَيْهِمْ فِيهَا» که در صورت پذیرش استصحاب عدم نسخ شرایع سابقه همین حکم استصحاب خواهد شد و لذا حکم می شود، مجنی علیه حق دارد جانی را قصاص کند ولو اینکه قصاص منجر به کور شدن مطلق او شود.2- جُعاله بر جُعل مجهول المقدار، مشکوک الصّحه است که در مورد آن دلیل لفظی وجود ندارد، در حالی که در آیه قرآن در نقل داستان حضرت یوسف (ع) آمده است: «لِمَنْ جَاءَ بِهِ حِمْلُ بَعِيرٍ وَ أَنَا بِهِ زَعِيمٌ»[2] که برای کسی که جام پادشاه را پیدا کند بار شتر به عنوان جعل مطرح شده, ...ادامه مطلب

این مطلب توسّط یکى از نویسندگان مطرح شده است.1 وى بر آن است که نظریه عصمت امامان علیهم السلام در قرن دوم هجرى به وسیله هشام بن حکم (179ق) متکلّم بزرگ شیعه پیشنهاد گردید و پیش از آن مطرح نبوده است.2, ...ادامه مطلب

نسخ در شیعه از دید علمای الازهر دکتر "علی جمعه" مفتی سابق مصر با اشاره به قضیه نسخ اظهار کرد: نسخ یک مساله پیچیده در میان شیعیان است، چرا که از الفاظی در بیان آن در شیعه استفاده شده که در میان اهل سنت استفاده نشده است و به همین دلیل برخی از افراد مغرض برای تخریب چهره شیعیان و تکفیر آنها از قضیه نسخ استفاده کردند., ...ادامه مطلب

دکتر محمد رسول تکبیری (رتبه 3 آزمون دکتری علوم قرآن و حدیث 97) , ...ادامه مطلب