1. Quran : قرآن2. Tafsir : تفسیر3. Exegesis : تفسیر4. Revelation : وحی5. Surah : سوره6. Verse : آیه7. Interpretation : تفسیر8. Recitation : تلاوت9. Memorization : حفظ10. Uthmani Script : نسخهٔ عثمانی11. Quranic Studies : مطالعات قرآنی12. Quranic Sciences : علوم قرآنی13. Rhetoric : بلاغت14. Linguistics : زبانشناسی15. Semantics : معناشناسی16. Morphology : صرف17. Syntax : نحو18. Quranic Inimitability : اعجاز قرآنی19. Preservation : حفظ20. Manuscripts : دستنوشتهها21. Variant Readings : قراءات22. Abrogation : ناسخ و منسوخ23. Contextual analysis : تحلیل زمینهای24. Historical Context : زمینه تاریخی25. Linguistic Context : زمینه زبانی26. Interpretive Methods : روشهای تفسیر27. Prophetic Tradition : سنت پیامبری28. Comparative Religion : مقایسهاین دربارهٔ ادیان29. Quranic Sciences Curriculum : برنامه درسی علوم قرآنی30. Hermeneutics : تفسیرشناسی31. Quranic Calligraphy : خوشنویسی قرآنی32. Quranic Manuscript Studies : مطالعات دستنویسهای قرآنی33. Quranic Linguistics : زبانشناسی قرآنی34. Quranic Hermeneutics : تفسیرشناسی قرآنی بخوانید, ...ادامه مطلب
روششناسی تفسیر قرآن (دکتر علی اکبر بابایی)مقدمه: ضرورت بررسی قواعد تفسیر تفسیر قرآن سابقهایی دیرینه دارد و آغاز آن را زمان رسول خدا میدانند. مفسران برای تفسیر قرآن به روشهای متفاوتی عمل نمودهاند، گروهی فقط به جمعآوری روایات مربوط به هر آیه پرداختهاند، گروهی دیگر توجه خود را معطوف مسائل ادبی نموده و بالاخره هر مفسری حسب گرایش و توانایی خود از زوایای متعددی به تفسیر قرآن پرداختهاند؛ از این رو تفاسیر متعددی با رویکردهای گوناگون و اختلاف دیدگاهها به وجود آمده است. یکی از مهمترین علل اختلاف دیدگاهها و اشتباههای مفسران ناشی از نادیده گرفتن قواعد و ضوابطی است که برای تفسیر نیاز است. این قواعد به مفسر کمک میکند تا از لغزش در امان بماند و در مواردی که با دیگر مفسران اختلافنظر دارد، بر پایه و مبنای علمی و درستی باشد. این نکته باید مورد توجه قرار گیرد که بسیاری از این قواعد، ارتکازی عقلا و متشرعه است و تفاهم انسانها از کلام یکدیگر- هر چند به صورت ناآگاهانه- و فهم مفسران از قرآن از بر اساس آن انجام میگیرد. نسبت این قواعد با تفسیر مثل نسبت قواعد اصول فقه با علم فقه، و قاعد منطق با علم منطق است؛ بنابراین، همانطوری که آن قواعد نیاز به تبیین و تدوین دارند، قواعد تفسیر نیز چنین نیازی دارند. ازاینرو، در ادامه به مهمترین قواعد تفسیر پرداخته میشود. 1- قاعده اول: در نظر گرفتن قرائت صحیح 1- 1- قرائت در لغت: قرائت در لغت یعنی خواندن و تلفظ کردن کلمات و عبارات، و در قرآن نشان دهنده شکل و صورت کلمهها و عبارات قرآنی است. با توجه به این که شکلهای مختلف کلمه معانی مختلفی را ایجاب می کند، قرائات گوناگون قرآن که در واقع همان شکلهای متفاوت خواندن قرآن است نیز، موجب تفاوت در معانی م, ...ادامه مطلب
عنوان کتاب: راهنمای عملی نگارش پروپوزالمؤلفان: مصطفی نصیرزاده - مریم هاشمیانزیر نظر: محسن رضاییانناشر: دانشگاه علوم پزشکی رفسنجانتاریخ انتشار: 1400تعداد صفحات: 229 این کتاب به صورت رایگان در وبسایت انتشارت دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان در دسترس عموم قرار گرفته است. برای دانلود آن به لینک زیر مراجعه فرمایید.https://pub.rums.ac.ir/uploads/56/2022/Sep/20/rums_proposal-guidline1400.pdf بخوانید, ...ادامه مطلب
علی لطیفی پژوهشگر علوم تربیتی و مدیر پژوهشکده تعلیم و تربیت اسلامی است. وی از اعضای پژوهشکده علوم رفتاری پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و فارغالتحصیل دوره دکتری فلسفه تعلیم و تربیت این پژوهشگاه است. لطیفی در حوزههایی نظیر مبانی فلسفی و تاریخ تحولات علوم تربیتی، روششناسی پژوهش تربیتی، مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، چالشهای تربیتی و آموزشی اقلیتهای مسلمان مطالعات و ... پژوهشهایی داشته است. تحصیلاتعلی لطیفی طلبه درس خارج فقه و اصول و فلسفه اسلامی در حوزه علمیه قم و و فارغالتحصیل دوره دکتری فلسفه تعلیم و تربیت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه می باشد.سوابق و مسئولیت ها* عضو شورای پژوهشی پژوهشکده تعلیم و تربیت اسلامی* پژوهشگر گروه علوم تربیتی پژوهشکده علوم رفتاری پژوهشگاه حوزه و دانشگاه* مؤسس و مدیر پژوهشکده تعلیم و تربیت اسلامیکتاب* مبانی فلسفی علم تربیت اسلامی، این کتاب نخستین جلد از یک مجموعه دو جلدی است که توسط «پژوهشگاه حوزه و دانشگاه» در اسفند 1396 به چاپ رسیده است. کتاب به دنبال بازتعریف و بازسازی روایتی از چیستی علم تربیت اسلامی است که بر دیدگاهها و ظرفیتهای فلسفه اسلامی متکی است. این کتاب به ارائه نظاممند از مهمترین مبادی و مقدمات فلسفی مورد نیاز جهت بازتعریف چیستی دانش تربیت اسلامی میپردازد. به گفته نویسنده کتاب «مبانی فلسفی علم تربیت اسلامی»، این کتاب حاصل بررسی و بازخوانی گسترده آثار حکمت اسلامی است. در برشی از این کتاب میخوانیم: پرسش بنیادینی که کتاب «مبانی فلسفی علم تربیت اسلامی» به دنبال پاسخ به آن است، این است که علم (یا علوم) تربیت اسلامی چه علمی است و چگونه میتوان بدان دست یافت؟ به نظر میرسد دست کم از دو منظر میتوان به این پرسش نگریست: منظر فرهنگی ـ اجتماعی و منظر م, ...ادامه مطلب
كتاب الجيم اثر ابوعمرو شيبانى، اولین، معجم لغت در تاريخ عرب و تنها اثر برجاى مانده از مؤلف است. كتاب در سه مجلد توسط ابراهیم ابيارى، عبدالعليم طحاوى و عبدالكريم عزباوى تحقيق شده است.قصد ابوعمر از نوشتن اين كتاب تدوين واژگان ناآشنا و دور از ذهن بوده است و گفتهاند وى پس از گردآورى اشعار قبايل، لغات دشوار آنها را در كتاب الجيم شرح و تفسير كرده است.ساختاركتاب از دو مقدمه و 28 باب به تعداد حروف زبان عربى تشكيل شده و مؤلف هر باب را به يكى از حروف الفبا اختصاص داده است. كلمات مذكور در درون هر باب از قاعدهى خاصى پيروى نمىكنند و در آنها ترتيب حروف دوم و سوم رعايت نشده است.گزارش محتواوجه تسميهى كتاب به درستى روشن نيست. برخى گفتهاند ابوعمرو كلمهى «جيم» را «ديباج» معنى كرده و اين نام را بدين جهت براى كتاب خود برگزيده كه خواسته است آن را در نكويى و كمال به ديباج همانند كند. برخى نيز احتمال دادهاند كه وى به تقليد از نضر بن شميل كه گويا نخستين كتاب الجيم از او بوده اساس كار را بر ترتيب حروف از حيث «جهر» و «همس» نهاده، و از اين ميان حروف جيم را كه از حروف «مجهورهى شديده» است، سرآغاز كتاب خود قرار داده است. اگر اين احتمال صحيح باشد بايد كسانى پس از ابوعمرو ترتيب كتاب را دگرگون كرده، ضمايمى بر آن افزوده باشند. اما از سوى ديگر، نسخ قديمى اين اثر كه متعلق به اواخر سده سوم هجرى است ترتيب كنونى رعايت شده است.مؤلف تصريح مىكند كه همه كلمات موجود در الجيم را به صورت سماعى از عرب بيابانى برگرفته است. در واقع مىتوان گفت نزدیکى ابوعمرو به زمان جاهليت كتاب او را از اين جهت ممتاز كرده است.در كتاب نقل قولهاى بسيار ديده مىشود به طورى كه صفحات الجيم مملو از «قال و انشد» مىباشد. استفاده از اشعار , ...ادامه مطلب
آموزش خواندن نماز شب اول قبر (نماز لیله الدفن)نماز شب اول قبر چگونه خوانده می شود؟هنگامی که فردی از دنیا می رود خواندن نماز شب اول قبر یا لیلة الدفن در شبی که میّت به خاک سپرده شده است توصیه فراوانی شده است. زیرا آثار و برکات فراوان نماز وحشت هم برای نمازگزار و هم میّت دارد.نماز شب اول قبر نام های دیگری نیز دارد که برخی از آن ها عبارتند از: نماز هدیه(صلاه الهدیه)، نماز شب دفن(نماز لیله الدفن) و نماز وحشت(صلاه الوحشت).نماز شب اول قبر چگونه خوانده می شود؟به این سبب نماز وحشت نامیده شده که فردی که از دنیا رفته هنوز با عالم قبر انس ندارد و در خود احساس ترس و وحشت دارد و این نماز با فضل الهی وحشت را از او دور میکند. پس در واقع نماز رفع وحشت است نه نماز وحشت.در خصوص زمان خواندن نماز شب اول قبر بیان شده است که هر زمانی از شب اول قبر میّت می توان خواند، اما بهتر است هنگامی که فرد برای ادای نماز مغرب و عشا اقدام می کند باید پس از نماز عشا، نماز شب اول قبر را برای میّت بخواند. شاید برای برخی از مسلمانان این سوال مطرح شود که اگر دفن کردن میّت به دلایل مختلفی در زمان لازم اتفاق نیفتد و به تأخیر بیفتد چه زمانی باید این نماز را به جای آورد، باید گفت که نمازگزار باید خواندن نماز شب اول قبر را تا هنگام دفن میّت به تأخیر بیندازد و در زمان مقرر بخواند.کیفیت نماز شب اول قبرسه روش برای خواندن نماز شب اول قبر:روش اول برای خواندن نماز شب اول قبربرای خواندن نماز شب اول قبر باید پس از تکبیره الاحرام در رکعت اول، سوره فاتحه الکتاب(حمد) و سپس آیت الکرسی را خواند.برخی از علما گفته اند که آیت الکرسی را باید تا «هو العلی العظیم» خواند زیرا آن ها کافی دانسته اند و پس از آن نیازی به خواندن سوره, ...ادامه مطلب
نشست «روششناسی کاربردی تفسیر قرآن کریم» صبح امروز با سخنرانی حجتالاسلام و المسلمین محمدکاظم رحمان ستایش، دانشیار دانشگاه قم در انجمن علمی قرآن و حدیث دانشگاه حضرت معصومه(س) برگزار شد که گزیده مباحث آن را در ادامه میخوانید؛در تفسیر قرآن درسهای مختلفی وجود دارد اما علیرغم اینکه این دروس را میخوانیم، روش عملی تفسیر قرآن را یاد نمیگیریم و این مسئله در نظام آموزشی طراحی نشده است. از سوی دیگر، بحث تفسیر قرآن بحثی طولانی است و اگر کسی بخواهد یک دوره تفسیر بخواند خیلی باید وقت بگذارد. مشکلات ناشی از طول زمان مانع این است که کسی چنین انتظاری را از کل دوران تحصیل داشته باشد که یک دوره کامل تفسیر را فرابگیرد. آنچه باید انتظارش را داشته باشیم و شدنی است این است که روش کار را یاد بگیریم.هدف فراموش شدهباید توجه داشته باشیم که در همه دانشها پنج محور وجود دارد. این پنج محور عبارتند از موضوعات، روشها، منابع، مسائل و تاریخ. در واقع اگر فیزیک هم بخوانید باید اجمالا تاریخ فیزیک را بدانید، با مسائل و منابعش آشنا شوید. در حوزه قرآن هم همین مسئله وجود دارد و باید همین اتفاق را رقم بزنیم. مسئله شناخت روشها بسیار مهم و نقشآفرین است و باید مورد توجه قرار گیرد. این بحث روشی صرفا یک بحث نظری نیست و باید تبدیل به مهارت شود. در رابطه با یادگیری روش باید توجه داشته باشیم که به شکل مهارتی با مسئله ارتباط برقرار کنیم. اگر نتوانستیم به این شکل به آن برسیم طبیعتا استفاده کافی برای ما نخواهد داشت. با توجه به این نکته من روی مسئله روش تاکید میکنم.یکی از مشکلات مهمی که در حوزه رشته قرآن و حدیث داریم این نکته است که شاهدیم در این رشته مطالبی مطرح میشود که جنبه علمی دارند، ولی این علومی که برای فه, ...ادامه مطلب
جامعُ الرُواة، کتابی رجالی به زبان عربی از محمدبن علی اردبیلی، عالم عصر صفوی میباشد.نام کامل کتاب، جامعُ الرُواة و اِزاحةِ الاشتباهات عن الطرقِ و الاَسناد میباشد.حیات مولفبه جز اشارات کوتاه خود اردب, ...ادامه مطلب
منابع آزمون جامع رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه پیام نور آزمون کتبی: 1.زبان قرآن منبع: زبان قرآن و مسائل آن – دکتر محمد باقر سعیدی روشن – ویراست دومفصل اول: کلیات و مفاهیم آن فصل هشتم: زبان قرآن در ساحت مفردات فصل نهم: منطق و زبان گفتمان قرآن فصل دهم: زبان قرآن و نقش معرفت بخشی, ...ادامه مطلب
منابع آزمون جامع دکتری علوم قرآن و حدیث (وزرات علوم تحقیقات و فناوری) , ...ادامه مطلب
منابع آزمون جامع دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبایی منابع آزمون جامع اردیبهشت ۹۷ رشته علوم قرآن و حدیث الف) دروس الزامی : ۱- درس نقد و بررسی روش ها و مکاتب تفسیری منابع: - التفسیر و المفسرون جلد دوم آیت ا... معرفت فصل ۹ ( تفسیر نقلی)، فصل ۱۰ (معروفترین تفاسیر نقلی)، فصل ۱۱ (تفسیر اجتهادی)، فصل ۱۳ (تفسیر د, ...ادامه مطلب
شیوه برگزاری آزمون جامع علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبایی http://tisd.atu.ac.ir/uploads/azmon_jame.pdf, ...ادامه مطلب
شرایط دانشجویان مقطع دكترای تخصصی جهت شركت در امتحان جامع قابل توجه دانشجویان دكترای تخصصی دانشجویان مقطع دكترای تخصصی جهت شركت در امتحان جامع باید دارای شرایط ذیل باشند: 1- كلیه دروس مرحله آموزشی را برابر سرفصل رشته مربوط گذرانده باشند. 2- میانگین كل نمرات آنها حداقل ۱۶ باشد 3- قبولی آزمون زبان انها تحویل مسئول آموزش رشته شده ودر پرونده تحصیلی درج شده باشد. 4- دروس احتمالی جبرانی را برابر نظر و تایید مدیر گروه گذرانده باشند. 5- اصل مدرك – ریزنمرات وتاییدیه تحصیلی مقطع كارشناسی ارشد تحویل مسئول آموزش شده ودر پرونده موجود باشد 6- امتحان جامع را در زمان ثبت نام نیمسال مربوط انتخاب نموده باشند لذا به كلیه دانشجویان مقطع دكتری تخصصی توصیه می شود قبل از انتخاب امتحان جامع با مراجعه به مسئول آموزش,دانشجویان ...ادامه مطلب
یکی از مهمترین دغدغههای دانشجویان دورهی دکتری، «مسئلهی آزمون جامع» است. دانشجویان دورهی دکتری پس از گذراندن واحدهای آموزشی موظف به گذراندن این آزمون هستند. این آزمون شرط ورود به مرحلهی پژوهشی، یعنی نوشتن پایاننامه است. آزمون جامع با شیوهی فعلی آن، آنقدر مشکل، نقص و ابهام دارد که برای بسیاری از دانشجویان تبدیل به یک کابوس میشود. از آنجایی که شیوهی فعلی این آزمون هیچ هدف درستی را دنبال نمیکند و فایدهی چندانی بر آن مترتب نیست، دانشجو خود را مجبور به گذراندن آزمونی میبیند که آن را مصداق کار عبث و بیهوده میداند و این خود دردسرهای این آزمون را دوچندان میکند. این نوشتار قصد دارد به بررسی مشکلات و نقصهای وارده بر این آزمون بپردازد؛ اما از آنجایی که نواقص و مشکلات این آزمون منحصر به ,اطلاعاتی ...ادامه مطلب