لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِيمًا

ترجمه آیت الله مکارم شیرازی

ما هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر برای این که به فرمان خدا، از وی اطاعت شود. و اگر این مخالفان، هنگامی که به خود ستم می‌کردند (و فرمانهای خدا را زیر پا می‌گذاردند)، به نزد تو می‌آمدند؛ و از خدا طلب آمرزش می‌کردند؛ و پیامبر هم برای آنها استغفار می‌کرد؛ خدا را توبه پذیر و مهربان می‌یافتند.

تفسیر نور (محسن قرائتی)

و ما هيچ پيامبرى را نفرستاديم مگر براى آنكه با اذن خداوند فرمان برده شود و اگر آنان هنگامى كه به خود ستم كردند (از راه خود برگشته و) نزد تو مى‌آمدند و از خداوند مغفرت مى‌خواستند و پيامبر هم براى آنان استغفار مى‌كرد قطعاً خداوند را توبه‌پذير و مهربان مى‌يافتند.

نکته ها

سيماى يک جامعه و مديريّت سالم آن است كه مردمش با ايمان، رهبرش آسمانى، فرمان‌برى و اطاعت مردم قوى، منحرفانش پشيمان و اهل استغفار و رهبرش پذيرا و مهربان باشد.

چنانكه دعاى پيامبر در حقّ مؤمنان مستجاب است، «اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ» دعاى نيكان و فرشتگان نيز در حقّ آنان اثر دارد. در يك جا استغفار فرشتگان براى مردم مطرح است، «وَ يَسْتَغْفِرُونَ لِمَنْ فِي الْأَرْضِ» «1» و در جاى ديگر براى مؤمنان. «وَ يَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِينَ آمَنُوا» «2»

پیام ها

1- هدف از فرستادن انبيا، هدايت مردم از طريق اطاعت از آنان است. «إِلَّا لِيُطاعَ»

2- اطاعت مخصوص خداست. حتّى اطاعت از پيامبران بايد با اذن خدا باشد و گرنه شرك است. «لِيُطاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ»

«1». شورى، 5.

«2». غافر، 7.

3- توبه‌ى ترك رهبر، بازگشت به رهبر است. «لِيُطاعَ‌- جاؤُكَ»

4- رها كردن انبيا ورجوع به طاغوت، ظلم به مقام انسانى خود است. «ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ» (با توجّه به ارتباط اين آيه با آيات قبل)

5- پيوند همه مردم با رسول‌اللّه بايد محكم باشد. چه مؤمن چه فاسق. مؤمن براى كسب فيض وفاسق براى درك شفاعت. «جاؤُكَ»

6- راه بازگشت و توبه براى خطاكاران و حتّى منافقان باز است. (با توجّه به آيات قبل كه مربوط به منافقان است) «فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ»

7- زيارت رهبران آسمانى و استمداد و توسل از طريق آن عزيزان، مورد تأييد قرآن است. «جاؤُكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ»

8- پيامبر بخشنده‌ى گناه نيست، واسطه‌ى عفو الهى است. «اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ»

9- خطاكار، ابتدا بايد پشيمان شود و به سوى حقّ برگردد، سپس براى استحكام رابطه با خداوند، از مقام رسالت كمك بگيرد. «فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ»

10- گناهكاران نبايد مأيوس شوند؛ استغفار، توبه وزيارت اولياى خدا، وسيله‌ى بازسازى روحى آنان است. «جاؤُكَ فَاسْتَغْفَرُوا ...»

11- در زيارت رسول خدا و اقرار به لغزش و استغفار خود احساس سبك شدن از گناه به انسان دست مى‌دهد. «لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً»

12- اگر خطاكاران را بخشيديد به آنان محبّت نيز بكنيد. «تَوَّاباً رَحِيماً»

13- گناه، حجابى ميان انسان و رحمت الهى است و همين كه آن حجاب برطرف شد، رحمت دريافت مى‌شود. «اسْتَغْفِرْ ... لَوَجَدُوا اللَّهَ»

14- اقرار و اعتراف به گناه و استغفار در محضر اولياى خدا، وسيله و زمينه‌ى عفو الهى است. «جاؤُكَ فَاسْتَغْفَرُوا ... لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً»

موضوعات مرتبط: تفسیر
برچسب‌ها: لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِيمًا , سوره نساء , تفسیر نور , تفسیر , تفسیر قرآن دکتر مصطفوی | Dr. Mostafavi...