قُلْ ما يَعْبَؤُا بِكُمْ رَبِّي لَوْ لا دُعاؤُكُمْ

ساخت وبلاگ

بگو: «پروردگارم برای شما ارجی قائل نیست اگر دعای شما نباشد؛ شما (آیات خدا و پیامبران را) تکذیب کردید، و (این عمل) دامان شما را خواهد گرفت و از شما جدا نخواهد شد!» 

ترجمه های انگلیسی(English translations)
Sahih internationalyusufali
Say, "What would my Lord care for you if not for your supplication?" For you [disbelievers] have denied, so your denial is going to be adherent.

معانی کلمات آیه

«مَا یَعْبَؤُاْ»: چه توجّهی به شما دارد و برایتان چه ارزشی قائل است؟ به شما اعتنائی ندارد و اهمّیّتی برایتان قائل نیست. در صورت اوّل واژه (ما) مفعول مطلق و متضمّن استفهام است، و در صورت دوم (ما) نافیه است. «دُعَآؤُکُمْ»: عبادت و پرستشتان. دعا و نیایشتان. «لَوْ لا»: جواب لَوْ لا محذوف است. «لِزاماً»: مصدر باب مفاعله و به معنی اسم فاعل، یعنی مُلازِم‌است. مراد این که نتیجه کار و جزای عملشان وبال گردنشان می‌گردد و مکافات خود را خواهند دید. به عبارت دیگر، تکذیب کفّار مقتضی عذاب و هلاک آنان در دنیا و آخرت بوده و موجب بدبختی ایشان خواهد شد.

تفسیر آیه


تفسیر نور (محسن قرائتی)

قُلْ ما يَعْبَؤُا بِكُمْ رَبِّي لَوْ لا دُعاؤُكُمْ فَقَدْ كَذَّبْتُمْ فَسَوْفَ يَكُونُ لِزاماً «77»
بگو: اگر دعاى شما نباشد، پروردگار من براى شما وزن و ارزشى قائل نيست (زيرا سابقه‌ى خوبى نداريد). شما حقّ را تكذيب كرده‌ايد و به زودى كيفر تكذيبتان دامن شما را خواهد گرفت.

نکته ها

كلمه‌ى «عبأ» به معناى وزن و سنگينى است و جمله‌ى‌ «ما يَعْبَؤُا بِكُمْ رَبِّي» يعنى خداوند براى شما وزن و ارزشى قائل نيست، مگر در سايه دعا و عبادت شما.

كلمه‌ى‌ «دُعاؤُكُمْ» دو نوع معنا شده است:

الف: دعا كردن شما به درگاه خداوند، كه همين ناله‌ها و تضرّع‌ها و دعاها سبب عنايت خداوند به شماست.

جلد 6 - صفحه 290

چنانكه در حديث مى‌خوانيم: كسى كه اهل دعا باشد، هلاك نمى‌شود. «1» بعد خداوند از گروه مقابل كه اهل دعا نيستند شكايت مى‌كند كه شماحقّ را تكذيب كرديد و به جاى نيايش به سراغ بت‌ها و هوسها و طاغوت‌ها رفتيد وحقّ را تكذيب نموديد كه كيفرتان را خواهيد ديد.
ب: دعوت خداوند از مردم، زيرا سنّت الهى دعوت از مردم براى پذيرفتن حقّ و اتمام حجّت بر آنان است و اگر اين دعوت نباشد؛ «لَوْ لا دُعاؤُكُمْ» مردم ارزشى ندارند. آنچه آنان را موجود برتر و ارزشمند مى‌كند، همان پذيرش دعوت خداوند مى‌باشد، ولى شما دعوت الهى را نپذيرفتيد و تكذيب نموديد، پس اميد خيرى در شما نيست وبه كيفر عملتان مى‌رسيد.
خداوند در يك جا مى‌فرمايد: «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ» «2» بشر را براى عبادت آفريدم و در اين آيه مى‌فرمايد: اگر دعاى انسان نبود، او ارزشى نداشت، بنابراين دعا روح و مغز عبادت است. چنانكه در روايت مى‌خوانيم: «الدعاء مخ العبادة» «3»

پیام ها

1- تكذيب دين، باعث سقوط ارزش انسان است. قُلْ ما يَعْبَؤُا بِكُمْ‌ ... فَقَدْ كَذَّبْتُمْ‌
2- دعا وسيله‌ى تحصيل ارزش‌هاست. ما يَعْبَؤُا بِكُمْ‌ ... لَوْ لا دُعاؤُكُمْ‌
3- انسان منهاى هدايت و عبادت ناچيز است. ما يَعْبَؤُا بِكُمْ‌ ... لَوْ لا دُعاؤُكُمْ‌
4- دعوت به حقّ، از شئون ربوبيّت خداوند است. «رَبِّي لَوْ لا دُعاؤُكُمْ»
5- محور هستى معنويات است. ما يَعْبَؤُا بِكُمْ‌ ... لَوْ لا دُعاؤُكُمْ‌ زيرا هستى براى انسان آفريده شده است و انسان براى پذيرش‌حقّ و عبادت خداوند.
6- انسانِ منهاى هدايت وعبادت، در حقيقت انبيا ودستورات آنان را تكذيب نموده است. «لَوْ لا دُعاؤُكُمْ فَقَدْ كَذَّبْتُمْ»
«والحمدللّه ربّ العالمين»
«1». كافى، ج 4، ص 228.
«2». ذاريات، 56.
«3». غررالحكم.
جلد 6 - صفحه 293

سوره‌ى شُعراء

اين سوره دويست وبيست وهفت آيه دارد كه در مكّه نازل شده و بعد از سوره‌ى بقره، داراى بيشترين آيات است. اين سوره به خاطر ستايش از شاعران مؤمن و مذمّتِ شاعران بيهوده‌گوى، كه در چهار آيه‌ى آخر آن آمده، «شعراء» ناميده شده و نام ديگر آن «طسم» است.

سرگذشت پيامبرانى همچون حضرت موسى، ابراهيم، نوح، لوط، صالح، هود و شعيب عليهم السلام، و برخوردهاى لجوجانه‌ى مردم با آنان در اين سوره آمده است و در پايان هر داستان مى‌فرمايد: «إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَةً وَ ما كانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنِينَ وَ إِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ»* لذا اين آيه هشت بار تكرار شده تا مايه‌ى دلدارى پيامبر اسلام باشد و به او بگويد از لجاجت مردم مكّه دلهره نداشته باش، زيرا همه‌ى انبيا گرفتار چنين مردمى بوده‌اند.
آرى تاريخ، بهترين وسيله براى تقويت روحيّه مؤمنين، بالا رفتن بصيرت و صعه‌ى صدر و آينده‌نگرى در برابر تهديد دشمنان است. لذا رهبران جامعه بايد از تاريخ جامعه آگاه باشند.
جلد 6 - صفحه 294
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‌
به نام خداوند بخشنده مهربان‌
پانویس

منابع

تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
اطیب البیان فی تفسیر القرآن‌، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام‌، 1378 ش‌، چاپ دوم‌
تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش‌، چاپ پنجم‌


موضوعات مرتبط: علوم قرآن و حدیث ، وبلاگ علوم قرآن و حدیث ، تفسیر
برچسب‌ها: قُلْ ما يَعْبَؤُا بِكُمْ رَبِّي لَوْ لا دُعاؤُكُمْ , تفسیر , تفسیر المیزان , تفسیر نمونه , وبلاگ علوم قرآن و حدیث دکتر مصطفوی | Dr. Mostafavi...
ما را در سایت دکتر مصطفوی | Dr. Mostafavi دنبال می کنید

برچسب : يَعْبَؤُا,دُعاؤُكُمْ, نویسنده : drmostafavia بازدید : 294 تاريخ : سه شنبه 21 آذر 1396 ساعت: 12:15

خبرنامه