ابن قولویه قمی

ابن قولِوَیْهْ قمی، ابوالقاسم جعفر بن محمد بن جعفر بن موسی بن مسرور (درگذشته ۳۶۷ق) [۱] از راویان برجسته شیعه در قرن چهارم هجری و از شاگردان اصلی محمد بن یعقوب کلینی و از برجسته‌ترین استادان شیخ مفید. ابن قولویه از فقهای صاحب فتواست و نظراتش میانگین آرای مکتب حدیثی و مکتب کلامی بوده است. ابن قولویه تألیفات فراوانی دارد. کتاب کامل الزیارات مهم‌ترین اثر اوست.

جعفر بن قولویه در شهر قم و در خانواده‌ای اهل علم و تقوا به دنیا آمد. وی از همان كودكی در درس پدر و برادرش كه از راویان شیعه به شمار می‌آمدند، حاضر شد و به فراگیری علم و دانش پرداخت.[۲] شرح‌حال‌نویسان، کنیه وی را ابوالقاسم گفته‌اند.[۳]

ابن قولویه در سال ۳۴۱ قمری به مصر سفر کرد و در درس علمای آن دیار استفاده کرد.[۴] از ابن حجر نقل شده که محمد بن سلیم صابونی در مصر از وی نقل حدیث کرده است.[۵]

ابن قولویه در سال ۳۶۷ هجری درگذشت و در حرم کاظمین در جوار موسی بن جعفر(ع) و امام جواد(ع) به خاک سپرده شد که بعدها شیخ مفید نیز در کنار وی دفن گردید.[۶] افندی اصفهانی قبر او را در قم می‌داند.[۷]

جایگاه
جعفر بن محمد بن قولویه از بارزترین چهره‌های علمی دوران خود بوده و روایات او در طول هزار سال پیوسته در مجموعه‌های روایی بزرگ شیعه نقل شده و به آن استناد می‌شود. علما و فقهای شیعه برای او احترام خاصی قائلند، توثیق و اعتماد به بسیاری از راویان شیعه به دلیل روایت ابن قولویه از آن‌ها است.[نیازمند منبع]نجاشی، یكی از علمای رجال می‌گوید: «هر زیبایی و علم و فقهی كه مردم با آن وصف گردند، ابن قولویه برتر و فوق آن است.»[۸]

شیخ طوسی درباره او می‌نویسد: «ابو القاسم، جعفر بن محمد بن قولویه قمی، شخصیتی مورد اطمینان و دارای تألیفاتی فراوان، به تعداد ابواب فقه می‌باشد.»[۹]

علامه حلّی نقل می‌کند: «ابوالقاسم از اصحاب ثقه و جلیل القدر در حدیث و فقه بوده است.»[۱۰]

شیخ مفید به او لقب «شیخ صدوق» داده است.[۱۱]

سید بن طاووس درباره ابن قولویه می‌گوید: وی راوی راستگویی است و همه بر امانت او اتفاق دارند.»[۱۲]

ابن حجر عسقلانی از علمای اهل سنت، او را از بزرگان و علمای مشهور شیعه می‌داند.[۱۳]

موضوعات مرتبط: علوم قرآن و حدیث ، وبلاگ علوم قرآن و حدیث ، حدیث
برچسب‌ها: ابن قولویه قمی , ابن قولویه , کامل الزیارات , قاموس الرجال , وبلاگ علوم قرآن و حدیث دکتر مصطفوی | Dr. Mostafavi...