موارد وجوب تقدیم مبتدا بر خبر

«مرتبة مبتدإ و الخبر»

اصل در مبتدا آنست که قبل از خبر عنوان شود چون حکمی به آن واقع شده،محکومٌ علیه قرار میگیرد.

و اصل در خبر آنست که بعد از مبتدا بیاید زیرا بوسیله خبر، حکم می شود و محکومٌ به است.

در 4 مورد تقدیم خبر بر مبتدا لازم است:

1- خبر ظرف و یا مجرور به حرف جر و مبتدا نکره باشد:«عندی غلامٌ»

2- خبر اسم استفهام باشد (در اینصورت خبر صدارت طلب بوده و بر مبتدا مقدم میشود):

«أین الطریق؟کیف حالک؟»

3- محصور شدن مبتدا با الّا و انّما:«ما عادلٌ إلّا الله – إنّما عادلٌ الله»

4- وجود ضمیری در مبتدا که آن ضمیر به خبر برگردد:«فی الدار صاحبها»

همچنین اگر:

*تقدیم مبتدا مخل فهم مقصود باشد:«لله درُّک»

*اسم اشاره برای مکان: «هنا أو ثَمَّ أخوک»

*مبتدا از أنّ و صله آن تشکیل شده باشد:«عندی أنّک أشعر الشعراء»

خبر مقدم می شود.

در 4 مورد نیز تقدیم مبتدا بر خبر لازم است: هرگاه مبتدا:

1- صدارت طلب باشد مثل "ما" تعجب:«ما احسن الصدق»،یا کم خبریه: «کم طالبٌ فی الصف؟»،یا اسم شرط یا استفهام:«غلامُ مَن تُکرِمه اُکرمه. غلامُ مَن فی الدار؟»

*یا مقرون به آنچه صدارت دارد:«للموتُ فی رضا الله خیرٌ من الحیاة»

*یا شبیه باشد به کلمه ای که صدارت دارد مثل لفظ "الّذی".

2- هرگاه مبتدا و خبر در معرفه و نکره بودن مساوی باشند ولی قرینه ای برای تشخیص مقصود نداشته باشند:اخوک سندی.

*اگر قرینه ای برای تعیین مقصود وجود داشت، تقدیم خبر جایز است:«رجلٌ صالحٌ حاضرٌ،أو حاضرٌ رجلٌ صالحٌ»

3- محصور شدن خبر توسط الّا و إنّما:«ما الکسلانُ إلا خاسرٌ-انّما الجاهلُ مَن لا یعتبر»

4- خبر جمله طلبی باشد: «الدرهم انفقه و اخوک لا تؤذِه»

یا فعلی باشد که رافع ضمیر مبتداست:«الحاکم انصف فی حکمه»

*در غیر موارد مذکور تقدیم و تأخیر خبر (درصورت سالم ماندن معنی جمله) اختیاری است.

موضوعات مرتبط: علوم قرآن و حدیث ، وبلاگ علوم قرآن و حدیث ، زبان عربی (مبادی العربیه 4)
برچسب‌ها: وجوب تقدیم مبتدا بر خبر , زبان عربی , آموزش نحو عربی , مبادی العربیه 4 , علوم قرآن و حدیث دکتر مصطفوی | Dr. Mostafavi...