نخستین مدوّن تفسیر قرآن کریم

نخستين مدون تفسير قرآن كريم

تشخيص نخستين مدون تفسير كل قرآن براساس مدارك مختلف و متفاوت، كار سهلى نيست و در اين مورد نظرات مختلفى وجود دارد كه به ذكر اهم آن پرداخته و با شواهد و مدارك موجود به جمع‏بندى آن مبادرت مى‏نمائيم.

1- ابن عباس (م 68 ه . ق)

طبرى در جامع البيان مى ‏نويسد، ابن مليكه مى ‏گفت:

رأيت مجاهدا، يسال ابن عباس عن تفسير القرآن و معه الواحد. فيقول له ابن عباس: اكتب. قال: حتى ساله عن التفسير كله .

مجاهد را ديدم با لوحه‏ هائى كه از ابن عباس از تفسير قرآن مى ‏پرسيد. و ابن عباس به او مى‏گويد: بنويس همين طور ادامه داد تا تمام تفسير قرآن به اتمام رسيد.

جلال الدين سيوطى نيز در كتاب «مقدمتان» از اين حديث ياد كرده است. محققان از اين روايت به نتيجه قطعى نرسيده‏اند و نسبت به آن مردد بوده ‏اند. ما به دنبال اين روايت به ذكر اسامى اشخاص ديگرى كه جداگانه هر كدام اولين مدون تفسير قرآن ناميده شده‏اند مى‏ پردازيم .