ٌقرآن مجید و حرمت شراب+احادیث

سوال
آیا شراب در قرآن به عنوان حرام یاد شده است ؟

پاسخ
در قرآن کریم آیاتی راجع به خمر نازل شده است و سیر حرمت آن را بیان می کند.

1- آیة 67 سورة نحل:

وَ مِن ثَمَرَتِ النَّخِیلِ وَ الأَعْنَبِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سکراً وَ رِزْقاً حَسناً إِنَّ فی ذَلِک لاَیَةً لِّقَوْمٍ یَعْقِلُونَ‏.

و از میوه درختان خرما و انگور، باده مستی‏بخش و خوراکی نیکو برای خود می گیرید. قطعاً در این‏[ها] برای مردمی که تعقل می‏کنند نشانه‏ای است..

این آیه در مکه نازل شده است و بعضی از مفسرین آن را دلیل بر اباحه شرب خمر گرفته اند.

2- آیه 219 سورة بقره

یَسئَلُونَک عَنِ الْخَمْرِ وَ الْمَیْسِرِ قُلْ فِیهِمَا إِثْمٌ کبِیرٌ وَ مَنَفِعُ لِلنَّاسِ وَ إِثْمُهُمَا أَکبرُ مِن نَّفْعِهِمَا وَ یَسئَلُونَک مَا ذَا یُنفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ کَذَلِک یُبَینُ اللَّهُ لَکُمُ الاَیَتِ لَعَلَّکمْ تَتَفَکَّرُونَ‏.

در باره شراب و قمار، از تو می‏پرسند، بگو: «در آن دو، گناهی بزرگ، و سودهایی برای مردم است، و[لی‏] گناهشان از سودشان بزرگتر است. » و از تو می‏پرسند: «چه چیزی انفاق کنند؟» بگو: «مازاد [بر نیازمندی خود] را. » این گونه، خداوند آیات [خود را] برای شما روشن می‏گرداند، باشد که در [کار] دنیا و آخرت بیندیشید.

3- آیه 43 سورة نساء:

یَأَیهَا الَّذِینَ ءَامَنُوا لا تَقْرَبُوا الصلَوةَ وَ أَنتُمْ سکَرَی حَتی تَعْلَمُوا مَا تَقُولُونَ وَ لا جُنُباً إِلا عَابِرِی سبِیلٍ حَتی تَغْتَسِلُوا وَ إِن کُنتُم مَّرْضی أَوْ عَلی سفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِّنکُم مِّنَ الْغَائطِ أَوْ لَمَستُمُ النِّساءَ فَلَمْ تجِدُوا مَاءً فَتَیَمَّمُوا صعِیداً طیِّباً فَامْسحُوا بِوُجُوهِکُمْ وَ أَیْدِیکُمْ إِنَّ اللَّهَ کانَ عَفُواًّ غَفُوراً

ای کسانی که ایمان آورده‏اید، در حال مستی به نماز نزدیک نشوید تا زمانی که بدانید چه می‏گویید؛ و [نیز] در حال جنابت [وارد نماز نشوید] -مگر اینکه راهگذر باشید- تا غسل کنید؛ و اگر بیمارید یا در سفرید یا یکی از شما از قضای حاجت آمد یا با زنان آمیزش کرده‏اید و آب نیافته‏اید، پس بر خاکی پاک تیمّم کنید، و صورت و دستهایتان را مسح نمایید، که خدا بخشنده و آمرزنده است.

4- سورة مائده آیه 90:

یَأَیهَا الَّذِینَ ءَامَنُوا إِنَّمَا الخَْمْرُ وَ الْمَیْسرُ وَ الأَنصاب وَ الأَزْلَمُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشیْطنِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ ‏

ای کسانی که ایمان آورده‏اید، شراب و قمار و بتها و تیرهای قرعه پلیدند [و] از عمل شیطانند. پس، از آنها دوری گزینید، باشد که رستگار شوید.

این آیه هم در مدینه نازل شد و حکم قطعی حرمت شراب را بیان کرد.در شأن نزول این آیه گفته اند وقتی که آیه 43 سورة نساء نازل شد.عمر گفت:

اللهم بین لنا فی الخمر بیانا شافیا.یعنی خدایا درباره خمر بیانی روشن و کافی... برای ما بیاور چون خلیفه دوم تا آن زمان شراب می نوشید. و بعد این آیه نازل شد. البته درباره شأن نزول آیه فوق نظرات دیگری هم هست. این آیه در سال چهارم هجرت و 17 بعثت نازل شد و خمر به طور قطعی و کامل تحریم شد. البته آیات دیگری نیز در مذمت خمر وجود دارد.

در روایتی امام صادق(ع) فرمود:

مَا بَعَثَ اللَّهُ نَبِیّاً قَطُّ إِلَّا وَ قَدْ عَلِمَ اللَّهُ أَنَّهُ إِذَا أَکْمَلَ لَهُ دِینَهُ کَانَ فِیهِ تَحْرِیمُ الْخَمْرِ وَ لَمْ تَزَلِ الْخَمْرُ حَرَاماً إِنَّ الدِّینَ إِنَّمَا یُحَوَّلُ مِنْ خَصْلَةٍ ثُمَّ أُخْرَی فَلَوْ کَانَ ذَلِکَ جُمْلَةً قُطِعَ بِالنَّاسِ دُونَ الدِّینِ [i]

یعنی: خداوند هرگز پیامبری را بر نیانگیخت مگر آنکه می دانست که چون دین او را کامل کند تحریم شرابخواری نیز در آن است. شراب همیشه حرام بوده است. دین از خصلتی به خصلت دیگر تحول می یابد واگر از ابتدا کامل بود مردم دین را نمی پذیرفتند.

5- قرآن کریم از خمر به به عنوان اثم کبیر و گناه بزرگ نام برده است ونهی از آن نهی تحریمی است.

[i] وسایل الشیعه ج 17 ص 237 حدیث1

موضوعات مرتبط: علوم قرآن و حدیث ، حدیث ، تفسیر
برچسب‌ها: ما بعث الله نبیا الا بتحریم الخمر , تفسیر , تفسیر قرآن , علوم قرآن و حدیث , امام رضا ع دکتر مصطفوی | Dr. Mostafavi...