بیهوده سخن بدین درازی تفسیر کبیر فخر رازی

بیهوده سخن بدین درازی تفسیر کبیر فخر رازی

نقض فخر رازی بر قاعده الواحد: عقل حکم می کند زید انسان است و فرس نیست این حکم انسان کلی بر زید و حکم به سلب فرس کلی از زید را عقل انجام می دهد چون ادراک کلیات توسط عقل صورت می گیرد. حال این عقل مدرک انسان و فرس کلی باید مدرک زید جزیی و شخصی هم باشد چون حاکم به چیزی بر چیزی باید قبل از حکم آن چیز را ادراک کند تا عقل انسا کلی و فرس کلی و زید را ادراک نکند نمی تواند حکم کند به ثبوت انسان کلی بر زید یا سلب فرس کلی از زید. پس عقل هم ادراک کلی می کند و هم مدرک جزیی مانند زید است پس از عقل که یک قوه است دو کار و ادراک انجام می گیرد ادراک کلی و ادراک جزیی. و این نقض قاعده الواحد است که فخر وارد کرده و بسیار شادمان و سرمست است که چطور حکما با فراست و مهارتی که دارند متوجه این نقض نشده اند!