دکتر مصطفوی | Dr. Mostafavi

زیر درخت گلابی، گلابی نخور! یکی از مردان نیک خدا نقل می‌کرد که در مسیری به باغی رسیدم که درخت گلابی داشت. در زیر این درخت، خواستم گلابی بخورم، به فکر رفتم که اگر کسی مرا در این حالت ببیند، می‌گوید فلانی از میوه مردم می‌خورد، پس از خوردن آن منصرف شدم. امیرالمومنین علی علیه السلام می‌فرمایند: «کسى که خود را در معرض اتهام و بدگمانى قرار دهد، نباید آنکس را که به او گمان بد برد، سرزنش کند.»ترجمه شرح نهج البلاغه، ابن میثم، ج ۵، ص ۵۶۳ با توجه به مطالب گفته شده، باید در رفتارمان دقت عمل داشته باشیم، تا خدایی نکرده در جایگاه اتهام قرار نگیریم و مصداق آش نخورده و دهن سوخته نشویم. ما هم به عنوان یک مهدی یاور نباید جوری رفتار کنیم که مورد سوء ظن قرار بگیریم؛ زیرا این اتهام می‌تواند در راهی که انتخاب کرده ایم، سنگ اندازی کند. بخوانید, ...ادامه مطلب

الافصاح في فقه اللغة تلخيص كتاب المخصص ابن سيده اندلسى است كه توسط نويسندگان معاصر حسین يوسف موسى و عبدالفتاح صعيدى انجام پذيرفته است.اين اثر در واقع فرهنگ موضوعى لغت است كه با صرف هفت سال وقت در دو جلد منتشر است.ساختارنویسنده، كتاب را به صورت موضوعى در 19 باب مرتب كرده است. هر باب، به موضوعات متعدد ديگرى تقسيم شده كه الفاظ هم معنا و هم ريشه را دربر مى‌گيرد. در اين كتاب همچون «المخصص»، پس از ذكر واژه، معناى آن بيان شده، در صورت لزوم به تذكير و تأنيث، جمع اسماء و ريشه آن نيز اشاره شده است. همچنين در بسيارى موارد به ذكر نمونه‌هایى از امثال عرب، اشعار، آيات و روايات پرداخته است.گزارش محتوااستفاده از كتاب «المخصص» كه در 15 جلد منتشر شده، به علت مفصل و مطول بودن مطالب، برای دانشجويان و پژوهشگران تا حدى ملال‌آور بود. اين موضوع مؤلفين را بر آن داشت كه كتاب را به‌گونه‌اى مختصر كنند كه هرچند تمام لغات مورد نياز در آن وجود ندارد اما با توجه به حداقلها، نياز دانش‌پژوهان را برطرف كند. برای اين مقصود، كتاب را از تعدد مثال‌ها و بيان اختلاف نظرهاى بسيار زدودند و نيز بعضى از باب‌ها و عناوين برخى موضوعات آن را عوض كردند. پس از آن با افزودن برخى واژگان از ديگر كتب معتبر لغوى بر غناى آن افزودند.جلد اول:ابتدا مقدمه‌اى از استاد عباس محمود العقاد و محمود ناصف درباره كتاب ذكر شده است، سپس دو مقدمه كه در دو طبع اول و دوم منتشر شده آمده است.اين جلد شامل 11 باب در موضوع انسان و مسائل مربوط به او از قبيل ذيل مى‌باشد:با 33 ريز موضوع دارد، به ترجمه‌ى واژگانى كه مربوط به آفرينش انسان، ولادت، تغذيه، بلوغ، اجزاء بدن و... مى‌پردازد.با 18 ريز موضوع به ترجمه‌ى واژگانى كه مربوط به اوصاف خلفت ظاهرى انسان از قبيل, ...ادامه مطلب

اِبْنِ سيده، ابوالحسن علی بن اسماعيل (۳۹۸- ۴۵۸/ ۱۰۰۸-۱۰۶۶ م)، اديب، لغوی و نحوی عصر ملوك الطوايفی اندلس. نام پدر وی در برخی منابع (حميدی، ۲/ ۴۹۳؛ ياقوت، ۱۲/ ۲۳۱-۲۳۲) احمد و محمد نيز آمده است، اما هيچ كدام در ذكر سلسله نسب او از اين حد فراتر نرفته‌اند و اين امر، با توجه به نام نيای وی «سيده»، چه بسا حاكی از تبار غير عربی او باشد (قس: مطلق، ۳۵۲)، به ويژه آنكه برخی (ذهبی، ۱۸/ ۱۴۵؛ ابن حجر، ۴/ ۲۰۶) او را شعوبی نيز دانسته‌اند. ابن سيده در مرسيه به دنيا آمد (ابن بشكوال، ۲/ ۴۱۷؛ سقا، ۵). او نيز همچون پدرش نابينا بود (ابن صاعد، ۷۷)، اما هوش و ذكاوتی بی‌مانند و حافظه‌ای نيرومند داشت، چندانكه حيرت همگان، به ويژه استادانش را برانگيخته بود (نک‍ : ابن بشكوال، ۲/ ۴۱۷- ۴۱۸؛ ذهبی، ۱۸/ ۱۴۴). به گفتۀ خود وی (نک‍ : مطلق، ۳۵۹، ارجوزه‌ای از وی؛ نيز بستانی، ۳/ ۲۱۴) از ۴ سالگی شروع به تحصيل علم كرد و در ۶ سالگی قرآن را از حفظ داشت. بسياری از كتب نحو و لغت ازجمله الغريب المصنف ابوعبيد قاسم بن سلاّم هروی (ه‍ م) را نيز از بر می‌دانست (نک‍ : همانجاها؛ ابن‌صاعد، همانجا). پدرش كه از لغت‌شناسان و نحويان معروف به شمار می‌رفت، از جملۀ نخستين استادان او بود (ابن خلكان، ۳/ ۳۳۰؛ ارسلان، ۳/ ۴۲۶). وی پس از پدر نزد ابوعمر طلمنكی و ابوالعلاء صاعد بغدادی و ديگران به فراگيری نحو، لغت، فقه و حديث پرداخت (ابن بشكوال، ۲/ ۴۱۷؛ ابن صاعد، ابن خلكان، همانجاها). ابن سيده پس از تكميل تحصيلات خود به دانيه رفت. علت مهاجرت او به درستی روشن نيست، اما احتمالاً تحولات سياسی و ناامنيهای حاصل از آن از عوامل اين مهاجرت بوده است. در آن زمان شرق اندلس در دست موالی عامريان بود و مجاهد عامری (حک‍ ‍۴۰۸‍-۴۳۶ ق/ ۱۰۱۷-۱۰۴۴ م) كه مردی فا, ...ادامه مطلب

ابن حبان شافعی: هرگاه حاجتی داشتم، آن را با توسل به امام رضا علیه السلام گرفتم!ابن حبان شافعی: هرگاه حاجتی داشتم، آن را با توسل به امام رضا علیه السلام گرفتم! تمام علمای مسلمانان اجماع دارند که زیارت، استغاثه، توسل، شفاعت و تبرک به قبور صالحین، جایز و بلکه مستحب مؤکد است. هر چند که پیروان ابن تیمیه آن‌ها را شرک و کفر می‌دانند؛ ولی آنان در برابر […], ...ادامه مطلب

ابن صَلاح، تقى‌الدين ابوعمرو عثمان بن عبدالرحمان بن عثمان ابن موسى بن ابى‌نصر نصرى شَهرزورى محدث، مفسر و فقيه شافعى بود. وى در شَرَخان (قريه‌اى در نزدیکى شهر زور در عراق كنونى) در سال 577ق به دنيا آمد., ...ادامه مطلب

  حاطب   ابن أبي   بلتعة   حاطب ابن ابی بالتعه، یکی از صحابه پیامبر اسلام بود. محمد پیامبر اسلام وی با نامه‌ای به سوی مقوقس حاکم بیزانتی اسکندریه فرستاد. حاطب با هدایایی ازگشت که شامل دو برده نیز می‌شد، ماریه قطبی و خواهر ماریه. پیامبر اسلام ماریه را به همسری کرفت., ...ادامه مطلب

احمد و بن‌ حسين‌ غضائری و و واسطی بغدادی معروف به ابن غضائری محدث امامی و از دانشمندان رجالی شیعه در قرن چهارم و پنجم هجری قمری و معاصر نجاشی و شیخ طوسی است. وی صاحب کتاب رجالی «الضعفاء» است که به رجال ابن غضائری شهرت دارد., ...ادامه مطلب

عبدالکریم بن ابی العوجا,، یکی از افرادی است که در سده دوم هجری/هشتم میلادی به زندیق معروف بودند. وی بدون ترس، در مراکز مقدس مسلمانان حاضر شده، به اظهار عقاید خود می­پرداخت. گفت­وگوهای او با امام, صادق,(ع) و شاگردان ایشان، شیوه استدلال جعفر بن محمد(ع) را با کسانی که به آفریدگار اعتقاد نداشتند، نشان می­دهد. این مقاله علاوه بر بیان عقاید و مسلک ابن ابی العوجا، به بررسی گفت­وگوهای او با امام صادق(ع) می­پردازد., ...ادامه مطلب

1 - فتح الباري بشرح صحيح البخاري، 14 مجلد ( تحقيق شيبة الحمد ) : فتح الباري بشرح صحيح البخاري، 14 مجلد ( بتعليق ابن باز والبراك ): فتح الباري بشرح صحيح البخاري، 14 مجلد ( طبعة دار الريان) رابط لكل مجلد : فتح الباري بشرح صحيح البخاري، 14 مجلد ( طبعة المطبعة البهية ) : فتح الباري بشرح صحيح البخاري، 14 مجلد ( طبعة المكتبة السلفية) : 2 - الإصابة في تمييز الص, ...ادامه مطلب

نظر ابن حاجب درباره قرائات و پاسخ آیت الله خویی , ...ادامه مطلب

ابن داوود و علامه حلی، هر دو شاگرد احمد بن طاووس بوده‌اند؛ از این رو، در آثارشان مشابهت‌هایی دیده می‌شود؛ به طوری که ممکن است گفته شود یکی، از دیگری اقتباس کرده است. با وجود این، تفاوت‌های این دو کتاب از این قرار است:1. رجال علامه نیز همانند رجال ابن داوود، به دو قسم ترتیب یافته است؛ لکن علامه اسامی کسانی را در قسم اول آورده، که به روایتشان عمل شده و ممدوح دانسته شده‌اند و در قسم دوم، کسانی را ذکر کرده که به روایتشان عمل نشده و جرح شده‌اند. برخلاف علامه، ابن داوود در قسم اول، کسانی را که کم‌ترین مدح درباره‌شان آمده، ذکر کرده است؛ گرچه به خبر آنان عمل نشده و بسیار مذمت شده باشند و در قسم دوم هم کسانی را که کم‌ترین ذمّ در موردشان آمده، ذکر کرده است؛ اگر چه اوثق ثقات بوده باشند.2. معمولاً برخی راویان، مورد اختلاف علمای رجال قرار می‌گیرند: عده‌ای، آن‌ها را قابل اعتماد می‌دانند و عده‌ای مورد اعتماد نمی‌دانند. یکی از تفاوت‌های «رجال» ابن داوود با «رجال» علامه حلی، مربوط به این گونه راویان است. علامه، چنین افرادی را در هر دو قسم نیاورده است؛ بلکه یا جانب مدح را ترجیح داده و در قسم اول آورده و یا جانب ذم را ترجیح داده و یا متوقف شده که در این صورت، او را در قسم دوم ذکر کرده است. اما ابن داوود، این راویان را، یک بار به اعتبار مدح در قسم اول و بار دیگر به اعتبار ذمّ، در قسم دوم ذکر کرده است., ...ادامه مطلب

ابن مقلة، وهو أبو علي محمد بن علي بن الحسين بن مقلة الشيرازي (ولد عام 272 هـ 886 م وتوفي بها 939 م 328هـ) خطاط شعوب إيرانية، وكان من أشهر خطاطي العصر العباسي وأول من وضع أسس مكتوبة للخط العربي. يٌعتقد بأنه مخترع خط الثلث، لكن لم يبق أي من أعماله الأصلية. عملهعمل ابن مقلة للخلفاء العباسيين، وتولى الوزارة للمقتدر بالله سنة 316 هـ ثم نقم عليه ونفاه إلى بلاد فارس عام 318هـ موضوعات مرتبط: علوم قرآن و حدیثبرچسب‌ها: ابن مقلة , ابن مقسم , ابن شنبوذ , ابن مجاهد , تاریخ قرائات, ...ادامه مطلب

مقدمه قاموس الرجال محقق شوشتری نکات کلیدی مطرح شده توسط محقق تستری در مقدمه قاموس الرجال, ...ادامه مطلب

کلیات فی علم الرجال از آثار رجالی آیت‌الله جعفر سبحانی می‌باشد. معرفی اجمالی مؤلف سبحانی، جعفر، استاد معظم در ۲۸ شوال المکرم ۱۳۴۷ق(۲۰ فروردین ۱۳۰۸ش) در تبریز در خانواده علم و تقوا و فضیلت دیده به جهان گشود. پدر بزرگوار ایشان زاهد وارسته، مرحوم آیت‌الله حاج شیخ محمد حسین سبحانی خیابانی است. استاد معظم حضرت آیت الله سبحانی از دیرزمان به دفاع از باورهای عقیدتی شیعه پرداخته و در این راستا کتاب‌های فراوانی را به نگارش درآورده است. ازجمله آثار با ارزش استاد کتاب رجالی، با عنوان کلیات فی علم الرجال می‌باشد. [۱] معرفی کتاب این کتاب، مشتمل بر هشت فصل است که در هر فصل، مباحث ذیل مورد بحث واقع شده‌اند: فصل اول، تعریف، موضوع و مسائل علم رجال؛فصل دوم، نیاز به علم رجال؛فصل سوم، مصادر اولیه علم رجال؛فصل چهارم، مصادر ثانویه علم رجال؛فصل پنجم، توثیقات خاصه؛فصل ششم، توثیقات عامه؛فصل هفتم، بررسی کتب اربعه؛فصل هشتم، فرقه‌های شیعه.خاتمه کتاب، شامل چهارده فایده رجالی است. پانویس۱.  سبحانی، جعفر، کلیات فی علم الرجال، قم: مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، ۱۴۱۰ ق، ص۵۳۱. منبعسایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تألیفات رجالی قرن چهاردهم هجری» موضوعات مرتبط: علوم قرآن و حدیث ، وبلاگ علوم قرآن و حدیث ، حدیث برچسب‌ها: کلیات فی علم الرجال آیت الله سبحانی , کلیات فی علم الرجال , آیت الله سبحانی , علوم قرآن و حدیث , قاموس , ...ادامه مطلب

معرفى اجمالى قاموس الرجال، نام اثرى انتقادى در علم رجال، به زبان عربى، تأليف شيخ محمدتقى شوشترى متوفاى 1416ق، عالم و رجالى امامى معاصر است. اين كتاب در اصل، تعليقات انتقادى بر «تنقيح المقال» شيخ عبداللّه مامقانى است كه شوشترى در سفر اجبارى خود به نجف (سال‌هاى 1354 - 1360ق)، با مطالعه رجال مامقانى و ملاحظه كاستى‌ها و آشفتگى‌هاى آن، نخست، در حاشيه «تنقيح» و سپس به‌صورت كتاب مستقل، در مدت قريب به شش سال نگاشته است. ساختار«قاموس الرجال» همچون «تنقيح المقال»، شامل مقدمه و متن اصلى و خاتمه است. شوشترى در مقدمه، نخست، به‌اختصار برخى اشكالات و اشتباهات «تنقيح المقال» را ذكر كرده و سپس در 28 فايده، مبناى انتقادات رجالى خود در باره آرا و نظرات رجالى مامقانى و ديگر رجاليان را يادآور شده و مثال‌هايى براى هريك ذكر كرده است. متن اصلى، همانند «تنقيح» متشكل از چهار بخش است:نام‌ها (كه عمده كتاب بدان تخصيص يافته)؛ كنيه‌ها؛ القاب و نام زنان راوى حديث. شوشترى در هر بخش راويان را به ترتيب الفبا آورده و پس از ذكر بخش‌هايى از قول مامقانى، تعليقات خود را بعد از تعبير «أقول» بيان كرده و اشتباهات وى را در زمينه‌هاى مختلف، از بحث لغوى گرفته تا استنباط رجالى يادآور شده و بر مبناى ديدگاه رجالى خود تصحيح كرده است. او همچنين در مواردى كه مامقانى شرح حال راوى را ذكر نكرده، از كتاب‌هاى رجال و تاريخ، مطالبى در باره, ...ادامه مطلب