دکتر مصطفوی | Dr. Mostafavi

مبحث دلالات از جمله مباحث الفاظ است؛ زیرا در حوزه ی الفاظ سه اتفاق رخ می دهد:اتفاق اول: وضع است، وضع همان ایجاد ارتباط بین لفظ و معنا است زیرا بین لفظ و معنا فی نفسه رابطه ای وجود ندارد و باید واضعی بین آنها این ارتباط را برقرار کند.اتفاق دوم: استعمال است، یعنی پس از آنکه واضع این ارتباط را برقرار کرد (و لفظ را برای اشاره ی به معنا قرار داد)، شخصی باید این لفظ را در آن معنا استعمال کند.البته اینکه وضع را مقدم بر استعمال قرار دادیم به صورت غالب است و الا گاهی می شود که استعمال غیر مسبوق به وضع داریم مانند موارد وضع به استعمال. و لذا این ترتب بین این دو عقلی نیست بلکه عادی و غالبی است.اتفاق سوم: دلالت'>دلالت'>دلالت، به معنای انتقال ذهن از شیئی به شیء دیگر. دلالت بعد از آن است که واضع، لفظی را برای معنایی وضع می کند و بعد از آن شخصی آن لفظ را استعمال می کند و بعد با شنیدن آن ذهن شنونده به شیئی منتقل می شود.اقسام دلالت:دلالت عقلیه: مواردی است که بین دو شیء ملازمه عقلی وجود دارد مانند اثر و مؤثر، علت و معلول. از علت له معلول منتقل می شویم. این دلالت اختصاص به غیر لفظ دارد و همیشه در این دلالت ذهن ما از معنایی به معنای دیگر منتقل می شود. مثلا با دیدن دود، ذهن ما به وجود آتش منتقل می شود.البته هر گاه لفظ دود نیز شنیده شود ذهن ما به وجود آتش منتقل می شود اما در اینجا در واقع دو دال و دو مدلول وجود دارد، دلالت اول بین لفظ دود و معنای دود است که یک دلالت وضعیه است و دلالت دوم بین معنای دود و وجود آتش است که یک دلالت عقلیه است.دلالت طبعیه: مواردی که طبعا بین دو چیز تلازم وجود دارد اما اینگونه نیست که این تلازم عقلی و لا ینفک باشد. مثلا از شنیدن آخ به وجود درد در گوینده، پی می بریم البته ممکن است بدون, ...ادامه مطلب