دکتر مصطفوی | Dr. Mostafavi

آنچه در پى مى‏ آید ویراسته کنفرانس استاد گرامى جناب آقاى دکتر ضیاء موحد مى ‏باشد که در جمع مدرسان و پژوهشگران و دانشجویان دانشگاه مفید و دیگر مراکز آموزشى - پژوهشى در تاریخ 8/2/76 در دانشگاه مفید ایراد گردیده است. همان‏گونه که در شماره پیش وعده داده بودیم متن کامل این کنفرانس را تقدیم خوانندگان گرامى مى ‏نماییم.از تشریف فرمایى استادان و دانشجویان و طلاب عزیز خیلى متشکرم. بحث تمایزات مبنایى منطق قدیم و جدید; بخصوص در حوزه که منطق ارسطویى را به اسم «منطق قدیم‏» (1) مى‏شناسند و منظورشان از «کلاسیکال لوجیک‏» (2) منطق جدید است، بسیار مسلم مى ‏باشد. «کلاسیک‏» در این جا یعنى «جاافتاده‏»، «کلاسیک‏» دو معنى دارد یکى اثرى مربوط به یونان و روم قدیم و دیگر اثرى جاافتاده. امروز اصطلاح «کلاسیکال لوجیک‏» را اغلب براى منطق جدید به کار مى ‏برند نه منطق ارسطویى.تا جایى که من اطلاع دارم در حوزه و در بسیارى از دانشگاهها و گروههاى فلسفه به دلایل مختلف که شاید یکى هم کمبود مدرس باشد، منطق ارسطویى تدریس مى‏شود . خوشبختانه بحث منطقى بحثى عقلى است. اینکه ما منطق قدیم را برداریم و منطق جدید را به جایش بگذاریم کار صرفا عقلى و فرهنگى است. نه ما وارث بر حق ارسطو هستیم نه غربیها. آنهاکه خودشان را بیشتر هم وارث مى‏دانند - یعنى آن مقدار حقى را هم که فرهنگ اسلامى در معرفى منطق ارسطو به غرب در قرون وسطى دارد قبول ندارند - الآن هم ترجمه‏هاى متعدد جدیدى از متون ارسطو مى‏کنند و ما به همان ترجمه‏هاى قرون دوم و سوم هجرى اکتفا کرده‏ایم. بنابراین اگر آنها منطق ارسطویى را برداشته اند و منطق جدید را جایش گذاشته‏اند لابد مساله جدى بوده است.در این چهارده سالى که منطق تدریس مى‏کرده‏ام طرفداران منطق ارسطویى همیشه سه مساله, ...ادامه مطلب

تمایز تفسیر بنت الشّاطی با سایر تفاسیر (التفسير البياني للقران الكريم)پیروی از روش امین خولی، بنت الشّاطی را یکی از چهار یا پنج قرآن پژوهِ مبرِّز در مکتب ادبی در تفسیر گردانده است، اما او با دیگر شاگردان امین خولی چون شُکری محمد عَیّاد و محمد احمد خَلَف اللّه که همین روش را در مباحث مختلف تفسیر قرآن به کار گرفته اند تفاوت‌هایی دارد. بنت الشّاطی در نوشته‌های تفسیری خود محتوای هر آیه را به گونه موضوعی و با دقت در همه آیات مشابه آن و نیز با توجه به سبک‌های ادبی، در قرآن بررسی می‌کند، ترتیب نزول آیات مشابه را در نظر می‌گیرد، به جستجوی قرائن و شواهدِ همراهِ آیات می‌پردازد، به تأویل‌های خلاف ظاهر و اسرائیلیّات توجه نمی‌کند، اکتشافات علمی و اقوالِ نحویان، بلاغیان و مفسّران را بر الفاظ و آیات قرآن تحمیل نمی‌کند و می‌کوشد که معنای اصلی هر واژه را با نظرداشتِ دیگر کاربردهای قرآنی بیابد و تنها یک معنا، و نه وجوه و احتمالات متعدّد، در تفسیر آیات عرضه کند وی با تکیه بر این روش، چند سوره از جزء آخر قرآن را در التفسیر البیانی للقرآن الکریم، که در دو مجلد در سال‌های ۱۳۴۱ـ۱۳۴۷ ش/ ۱۹۶۲ـ ۱۹۶۸ به چاپ رسیده است، تفسیر می‌کند، اما در برخی از دیگر کتاب‌هایش از این روش کمتر بهره می‌گیرد.لیست سوره های تفسیر شده در التفسیر البیانی للقرآن الکریم بخوانید, ...ادامه مطلب