استقرا، از اصطلاحات منطقی بوده و به استدلال از طریق بررسی امور جزئی برای دست یابی به نتیجه کلّی است.بخش عمده مباحث منطق را حجت و استدلال به لحاظ صورت و هیات تشکیل میدهد. منطقدانان سه نوع حجت را برشمردهاند که همگی از ارزش علمی یکسانی برخوردار نیستند، برخی همانند قیاس در کانون توجه منطقدانان قرار دارد و برخی دیگر چنین نیست. استقراء از جمله حجتهایی است که نسبت به قیاس از درجه اعتبار کمتری برخوردار است، ولی با تکیه بر قیاس، ارزش و اعتبار پیدا میکند.استقرا از اقسام سه گانه حجت و استدلال و به معنای سیر حرکت ذهن از جزئی به کلی است. به بیان دیگر، دلیلی است که ذهن جزئیاتی را تحصیل میکند و از میان آنها یک حکم عامی را استنباط میکند. مانند این که از بررسی نوع غذا خوردن حیوانات مختلف، حکم شود هر حیوانی در وقت جویدن غذا فک پایین خود را حرکت میدهد.[۱][۲]برخلاف قیاس که در آن یک حکم کلی از پیش صادر میشود و بر مصادیق خود تطبیق میکند، در استقرا اینگونه است که از جزئی به کلی سیر میشود.توضیح آن که تمام زندگی عرفی ما بر اساس آمار و حساب احتمالات تنظیم میشود. کارخانهای که لامپ تولید میکند، برای اینکه متوسط عمر آن را به دستآورد راهی جز این ندارد که تعدادی از آنها را به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار دهد و پس از مدتی این نتیجه برای تولید کننده حاصل شود که این نوع مهتابی میتواند فلان مقدار عمر بکند، حکم کلی صادر میکند که مهتابیهای تولید شده توسط این کارخانه تا فلان مدت ضمانت میشود. صدور این حکم کلی بر اساس تفحص در جزئیاتی بوده که مورد آزمایش قرار گرفته است، اگر تولید کننده بخواهد تمام مهتابیها را آزمایش کند دیگر به مرحله تولید نمیتواند گام نهد. در ابعاد مختلف زندگی عرفی و علوم, ...ادامه مطلب